Volgens de krant Liberation van 18 december ’98 heeft inspectieleider Richard Butler met opzet alarmistische conclusies verbonden aan zijn rapport, waardoor Bill Clinton een reden kreeg aangeboden om te kunnen bombarderen.

De krant maakt gewag van uitspraken van VN-diplomaten die menen dat Richard Butler z’n rapport met opzet dusdanig heeft opgesteld dat het een crisis zou veroorzaken. Dit rapport is in hoofdzaak het werk van de missieleider zelf: hij gebruikt de informatie die de technische inspecteurs hem hebben verleend, op basis van de terreininspecties. Zo had Richard Butler slechts de (zeldzame) incidenten opgenomen in zijn rapport waarbij inspecteurs tegenover de Irakezen stonden. Hij heeft met opzet het totale aantal inspecties verzwegen die zonder enige belemmering wel zijn kunnen uitgevoerd worden. Het gaat ‘m om 300 inspecties, aldus de cijfers van Bagdad die door Unscom werden bevestigd.

Een van z’n medewerkers omschreef het als volgt: “De voorzitter van deze speciale commissie (Butler dus, red.) is tot dezelfde conclusie gekomen als de Amerikanen: het is zijn stellige overtuiging dat door de houding van Irakezen, Unscom een inefficiënte organisatie is. Nog langer een Unscom-dorp Potem-kine in stand houden heeft geen zin”.

De feiten zelf die worden aangehaald zouden de leden van de Veiligheidsraad niet in se hebben verbaasd. Deze werden trouwens wekelijks op de hoogte gehouden van de evoluties. Wat wel verbazing wekte was de strengheid van de conclusies. Tot de Britten toe waren verrast door de toon. Nochtans zouden de experts op het terrein zeker niet unaniem zijn in hun oordeel.

En ook de lezing van het rapport brengt niet iedereen tot dezelfde conclusie. “Irak wordt verweten geen inspectie toegelaten te hebben op een plaats die door Iraanse moedjahedin wordt gecontroleerd, maar waar uiteindelijk toch een akkoord was over bereikt. Ze zouden ook de toegang tot de lokalen van de Baath partij ontzegd hebben, terwijl de discussie ging over het toelaten van 4 inspecteurs of van 12,” aldus nog een anonieme bron uit VN-kringen in Liberation.

Een diplomaat zou het als volgt hebben uitgedrukt: “Grosso modo valt het besluit van het rapport zo samen te vatten: het bewijs dat de Irakezen iets te verbergen hadden is het feit dat Unscom niets heeft gevonden. Tegenover dergelijke argumenten is de discussie niet eenvoudig”.

G.S.