Op de vraag hoe de Europese veiligheidsarchitectuur kan hertekend worden na de koude oorlog heeft Jacques Chirac zijn antwoord geformuleerd.

“De keuze van een nieuw model voor de legers moet kunnen beantwoorden aan onze ambitie om een geloofwaardige Europese defensie te bouwen, die zowel de gewapende arm van de Europese Unie kan worden als de Europese pijler van het Atlantisch bondgenootschap (…). Deze context van bestaande solidariteit en verantwoordelijkheden tegenover de internationale gemeenschap vormt het kader van ons denken rond de reorganisatie van ons leger.”

Twee aspecten van deze “reorganisatie” tonen duidelijk aan dat het hier niet om ontwapening gaat maar om aanpassing. Enerzijds heeft de Franse regering de modernisering van het nucleair wapenarsenaal aangekondigd. Anderzijds wordt het Franse leger geprofessionaliseerd.

In het kader van de Europese constructie op basis van de Maastrichtnormen, doet de rolverdeling binnen de Europese “kern” veronderstellen dat Frankrijk hier z’n nucleaire slagkracht als “troef” uitspeelt. Het dient gezegd dat Jacques Chirac tegenover de Raad van Ministers het volgende stelde: “Frankrijk wordt de eerste nucleaire-ontwapeningskam-pioen, met het verdwijnen van het plateau d’Albion (stockering op de grond van atoomraketten), het ontmantelen van de Hadès-raketten, et de sluiting van de splijtstoffabriek van Pierrelatte”. Maar dit is oogverblinding. De Franse president heeft met name elders het tegenovergestelde herbevestigd : “De nucleaire afschrikking blijft het fundamenteel element van ons defensiebeleid”.

Het atoomwapenarsenaal blijft dan ook omvangrijk. Het wordt verdeeld over de zeemacht (6 duikboten die elk 16 M45-raketten herbergen) en de luchtmacht (van op luchtmachtbases of vanop vliegdekschepen).

En wat de aangekondigde professionalisering van het leger betreft “gaat het om voortaan efficiënt gevechtsmissies uit te kunnen voeren in buitenlandse militaire operaties”. De besparingen op het totale budget tengevolge van deze beleidsaanpassingen komen de huishouding van het land niet ten goede. Ze gaan naar de herstructurering van de wapenindustrie. Volgens de krant Liberation worden de 100 miljard FF die over 5 jaar bespaard worden, als volgt besteed. 35 miljard FF als kapitaalsinjectie voor de nood-lijdendste ondernemingen, 30 miljard voor de uitbetaling van de ontslagen werknemers zonder reklassering, en de rest voor de reconversie van sommige industrieën.

Al bij al kan men zich de vraag stellen waar de voordelen voor de mensen en volken zitten in dergelijk agressief veiligheidsconcept dat gebaseerd blijft op het atoomwapen. Wij zijn niet alleen met dergelijke vraag. Het Vredescomité van Wit-Rusland stelt onomwonden dat “de verdwijning van het Warschau-pact meteen ook het bestaan zelf van de gewapende organisatie NAVO in vraag stelt”. Ook voor Rob Gren, voormalig bevelvoerder over de Britse vloot, moet de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) de centrale plaats innemen. De OVSE, meent hij, bouwt op het principe dat de veiligheid van de desbetreffende landen onlosmakelijk verbonden is aan de veiligheid van elk ander deelnemend land. Binnen de OVSE engageerden we ons om samen te werken in functie van een versterking van onderling vertrouwen en veiligheid, waarbij bewapenings- en ontwapeningscontroles wederzijds worden opgezet. Dit alles moet ons kunnen leiden, aldus nog Rob Gren, naar een gemeenschappelijk Europees veiligheidsbeleid dat niet stoelt op het atoomwapen.

In het bovenvermelde citaat draait veel rond het sleutelwoord : vertrouwen.

• 70% van de Franse scheepsbouw betreft de militaire sector.
• GIAT(wapenproducent)alleen al vertegenwoordigt de helft van de Franse mechanica-productie.
• 70% van de Franse elektronica is militair.
• Meer dan de helft van het onderzoek in Frankrijk werkt voor de militairen.
• In Frankrijk werden 55.467 van de in 1995 voor hun diensttijd opgeroepen recruten getest. Hiervan bleken slechts 6.903 jongeren in staat om op een redelijke wijze een geschreven tekst te begrijpen.

Alle andere jongeren, dus 48.564, bleken hiertoe niet bekwaam te zijn en kunnen dus als ongeletterden beschouwd worden. Er loopt dus blijkbaar, ook in Frankrijk, iets mis met de aanpak in het onderwijs.

Ook op andere plaatsen worden voorstellen uitgewerkt voor structuren die drager zijn van een andere logica. Een daarvan is de oprichting van een “Forum van nationaliteiten van Europa”, als een regionale organisatie van de V.N., waarin alle problemen besproken kunnen worden, met inbegrip van de veiligheidsproblemen. Een gelijkaardig concept vormt het draagvlak van de Mouvement de la Paix: er is geen goede veiligheid tegen de andere, maar wel gemeenschappelijk en tesamen met de andere.

Dergelijke nieuwe zienswijze kan verdragende gevolgen hebben ten voordele van de vrede, en ten voordele van de ontwikkeling der volkeren.

Marianne Lana en Jacques Le Dauphin

(in Combat pour la Paix van maart 1996)

NAVO-manoeuvres…

Kort geleden bracht men ons in het T.V.-nieuws een reportage over NAVO-maneuvers in Leo-poldsburg. Het verhaal van deze operatie was een nagebootste manifestatie van jongeren tegen de NAVO omdat een vrouw gekwetst werd door een granaat. Op de beelden toonde men ons hoe de NA VO-troepen de opmars van de zogezegde betogers de pas afsneedt. Later gingen de NAVO-soldaten en de nep-betogers voor de camera poseren. Het verhaal is geïnspireerd op de gebeurtenissen in Bosnië zegde de journalist maar… er zit ook een bekentenis in = namelijk dat NAVO-troepen ook in eigen land kunnen worden ingezet om het protest van de bevolking de kop in te drukken. Ook hiervoor worden ze dus opgeleid, (ads)