Voor wie met enige aandacht Rusland de laatste jaren heeft zien evolueren komt de uitslag van de Russische verkiezingen van 17 december jl. niet verrassend over. Voor de Westerse massamedia soms wél, maar die zijn vaak door het mistgordijn van de macht verblind en verzuimen meestal te kijken hoe de toestand van Iwan Modaal is.

Iwan Modaal heeft het écht niet goed, in ’n land waar een maandloon amper volstaat om voor één mens enkele dagen voedsel te kopen, en waar een flatje hartje Moskou 120.000 BFr per maand kost, terwijl het minimumloon op 280 BFr (!) per maand zit.

Nee, de vijf jaren van ombouw naar het kapitalisme hebben de overgrote meerderheid van het Russische volk bestaansonzeker gemaakt, terwijl slechts een kleine groep bevoorrechten leeft als God in Rusland (in een oceaan van honger, ziekte en alle menselijke ellende).

Er namen zeer veel partijen aan de verkiezingen deel. Je kan ze echter ook als varianten en tussenvormen van vier grote blokken opdelen, die we nu gaan bekijken:

1. l’JihLimi (Jeltsin) en zijn medevoorstanders van een stevig optreden van de staat (de zgn. Jean Gol-variant) om de “hervormingen” waar te maken. Zij hebben stemmen verloren. Mede omwille van het dictatoriale optreden dat toch niet gespeend verliep van aarzelingen, vertragingen en kliekjespraktijken, en last but not least de – allicht nog lange jaren – aanslepende oorlog in Tsjetsjenië.
2.  (Gajdar), (Jawlin-ski) en zijn (Appel)“-partij zijn voor een nog snellere maar vooral meer marktgerichte overgang naar het kapitalisme, met minder staat (de zgn. Guy Verhofstadt-variant). Zij waren tegen de oorlog in Tsjetsjenië. Zij hebben allicht een aantal gewezen Jeltsinstemmers kunnen overtuigen.

De eerste twee blokken verdedigen dus twee varianten van eenzelfde richting: verdere herinvoering van het kapitalisme. De oorlog in Tsjetsjenië heeft diepe kloven tussen beide richtingen geslagen.

Die oorlog heeft ook diepe kloven geslagen tussen de twee volgende politieke blokken, die we gemakshalve het nationalistische en het linkse blok noemen.

3.   Het nationalistische blok is zeer uiteenlopend: van nazi-sekten en tsaar
aanbidders over vele tienduizenden kozakken (traditionele Russische vrijkorpsen) tot (Zjirinowski)’s fameuze “Liberaal-Demokratische Partij van Rusland” (opvolgster van de burgerlijke Kadettenpartij waarmee Ininii (Lenin) nog af te rekenen had). Bij de laatste presidentsverkiezingen had (Jeltsin) deze partij en haar lawaaierige baas een voordeel in de kiespubliciteit bezorgd, en dat had de man geen windeieren gelegd. Heel het nationalistisch blok verloor stemmen, mede omdat ze niet tegen de oorlog zijn.

4. De onbetwiste winnaars van de verkiezingen zitten in het linkse blok. Voor de (PRAWDA) kon je op vier mogelijke manieren links stemmen: lijst 25 van Avraiinis (Zjoeganow)s Kommunistische Partij van de Russische Federatie), ’n massapartij met miljoenen leden en zusterpartijen in de 14 andere gewezen Sowjetrepublieken, die vooral het levensniveau van de werkende mensen wil verdedigen; lijst 30 van “De macht aan het volk”, de links-nationale groep rond would-be-presidentskandidaat generaal . Irfir h. (Lebed), legerbevelhebber in de burgeroorlog in Transdnjestrië (Oost-Moldavië), tegen de uitverkoop van Rusland aan “het Westen”; lijst 36 van de “Communisten – Werkend Rusland – Voor de Sowjet-Unie” van (Ampilow)s (Russische Communistische Arbeiderspartij), een strijdbare en actieve groep die zijn program in zijn naam draagt; en lijst 41 van de (Agrarische Partij van Rusland), die de vele miljoenen collectieve boeren bundelt die weigeren zich te laten (weg)privatiseren.

Op zichzelf alleen al kon de (CPRF) ruim een kwart van de stemmen binnenhalen, en daardoor de onbetwiste winnaar van de verkiezingen worden. Mét de andere linkse partners samen vormt het linkse blok veruit de grootste groep in de (Doema), het machteloze “parlement” wat (Jeltsin) in oktober ’93 in de plaats stelde van de Opperste Sowjet die hij had doen uiteenschieten.

De verkiezingen hebben dus duidelijk gemaakt hoe het volk nu denkt, maar wie zei daar weeral dat als verkiezingen écht iets konden veranderen, ze allang verboden zouden zijn? De  (Doema) is machteloos omdat de president de meeste macht in handen houdt en internationale steun uit het Westen krijgt.

Het valt te vrezen dat de roze (of de rode) dageraad méér zal vergen dan een stembusoverwinning. Het Russische volk heeft zijn laatste woord nog niet gezegd …