Voor de vuist

In de voorbije weken hadden een aantal evenementen plaats en gingen enkele bijeenkomsten door waarin werd aangetoond dat het verzet in de wereld tegen het Amerkaanse embargo tegen Cuba groeit.

De Spaans-Latijnse top

Door de bevolking van Santiago (Chili), waar deze top doorging, werd Fidel Castro, die vergezeld was van de twee dochters van de vermoorde Chileense president Salvador Allende, geestdriftig onthaald. De Vle Spaans -Latijns-Amerikaanse top, waaraan alle Latijns-Amerikaanse Staten en Spanje deelnamen, veroordeelde onomwonden de Amerikaanse Helms- Burton wet die het V.S.-embargo nog verstrakt.

De gemeenschappelijke slotverklaring, waarin dit standpunt tot uiting kwam, legde eveneens de nadruk op de organisatie van vrije en periodieke verkiezingen als een essentieel element van de democratie. De rechtse Spaanse premier, José Maria Aznar, die eveneens de slotverklaring ondertekende, trachtte sindsdien de lidstaten van de Europese Unie er van te overtuigen niet langer humanitaire en technische hulp aan Cuba te verstrekken indien Castro niet op de wensen van het Westen ingaat.

De nieuwe Spaanse rechtse premier, die nauwe betrekkingen onderhoudt met de in de Verenigde Staten verblijvende Cubaanse dissidentie, wil met deze houding aansluiting vinden met zijn extreem-rechtse achterban en tevens een einde stellen aan het door de vorige regering gehandhaafd principe dat Cuba een speciale plaats inneemt in de Spaanse buitenlandse politiek.

De Europese Unie

DeE.U. die reeds vroeger de Helms-Burton wet, die ook de Europese bedrijven treft, veroordeelde als een inmenging in de binnenlandse politiek van andere landen, heeft nu klacht neergelegd bij de Wereldhandelsorganisatie te Genève (WTO).

De V.S. heeft hierop bekend gemaakt in geen geval haar standpunt terzake te zullen veranderen omdat dit de belangen van de V.S. schaadt en zich nog liever uit de WTO zou terugtrekken dan haar zienswijze te veranderen… Dit neemt niet weg dat de Europese Unie gedeeltelijk op het voorstel van Spanje is ingegaan en zijn houding tegen Cuba heeft verstrakt. Wellicht wil ze met deze aan de V.S. de nodige garanties geven en haar standpunt t.o.v. de Helms – Burton wet verschonen. Op 2 december werd dan ook een tekst gepubliceerd die de samenwerking met Havana afhankelijk maakt van diens zienswijze van wat zij „het respect van de mensenrechten en de vrijlating van de politieke gevangenen” noemt.

Eens te meer

Op 12 november werd in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, zoals ieder jaar, een resolutie ingediend tegen het sinds 1960 gehandhaafd Amerikaans embargo tegen Cuba.

Voor de vijfde opeenvolgende maal, nu inbegrepen tegen de eenzijdige Helms-Burton wet, heeft de absolute meerderheid van de V.N.-lidstaten aan de V.S. gevraagd dit embargo op te heffen. Enkele Israël en Oezbekistan stemden met de Verenigde Staten tegen deze resolutie en slechts 25 landen onthielden zich. Alle landen van de Europese Unie stemden deze maal voor, daar waar in 1995 Duitsland, Groot-Brittannië en Nederland zich nog onthielden.

De F.A.O.-top en het bezoek aan de paus

Nog voor zijn aankomst in Rome, een vertraging als gevolg van slechte weersomstandigheden, werd Fidel Castro verkozen tot ere-ondervoorzitter van de Internationale Conferentie van de Wereldvoedselorganisatie (FAO). Castro hield er een striemende toespraak tegen de verantwoordelijken voor de honger en de armoede in de wereld en kreeg hierna een minutenlange staande ovatie van de deelnemers. Na de top werd Castro eveneens ontvangen door talrijke leiders uit de Italiaanse politieke en economische wereld.

Met affiches en spandoeken werd hij eveneens door de bevolking warm onthaald. De paus, die kort geleden nog een toespraak hield waarin hij de westerse landen opriep de ontwikkelingslanden hun schuld kwijt te schelden, de kapitalistische markt als de oorzaak van het wereldvoedselprobleem aanklaagde en het Amerikaans embargo tegen Cuba aan de kaak stelde, had een lang onderhoud met Fidel Castro. Beiden wisselden van gedachten over deze wereldproblemen en Castro nodigde de paus uit voor een bezoek aan Cuba, iets wat zeker door de V.S. niet op prijs zal worden gesteld.

Pasjes voorwaarts

De meeste van bovengenoemde feiten zijn zeker een aanmoediging voor het Cubaanse volk. Hoe klein ook, het kan niet ontkend worden, dat een beweging op gang komt die Cuba uit de isolatie haalt. Een zekere opening van de Cubaanse leiders is hier niet vreemd aan.

De dubbelzinnige houding van de Europese lidstaten, hun inmenging in de binnenlandse politiek van de Cubaanse regering en de chan-tagepolitiek die hieraan verbonden is moeten zeker aan de kaak gesteld worden.

De druk van de openbare opinie op hun regeringen en een groeiende solidariteit met het Cubaanse volk zijn hierbij een onontbeerlijk element.

André De Smet