In 1989 hebben, net zoals vorige maand in Cuba, duizenden jongeren Noord-Korea bezocht ter gelegenheid van het (13-de) Wereldfestival van de Jeugd. Onder hen waren een honderdtal Belgen. Ze werden erg verrast door de verwezenlijkingen
van dit klein derdewereldland inzake architectuur en huisvesting, gezondheidszorgen, onderwijs, landbouw…
“Dit toont in elk geval aan wat men kan realiseren wanneer men de rijkdommen van een land efficiënt verdeelt”, was het oordeel van een van de deelnemers die nochtans erg kritisch stond tegenover het regime.
Begin dit jaar berichtten de media ons over een nakende grote hongersnood.
Wat is er gebeurd? Klimatologische catastrofes? De val van de Sovjetunie? Of de mislukking van het systeem?
Twee jaren van catastrofale overstromingen
Noord-Korea heeft twee perioden gehad met overvloedige stortregens, in augustus ’95 en juli ’96. In ’95 zijn een groot gedeelte van de landbouwgronden en 100.000 woningen door het water verwoest. Ook veel bewaarplaatsen voor voedsel gingen verloren.
In ’96 hebben de overstromingen 75% van de oogsten vernield. Opnieuw werden 11.000 woningen weggespoeld samen met dijken, bruggen, wegen en andere infrastructuurwerken. De schade van ’96 wordt op 2,2 miljard dollar geraamd.
De omvang en de duur van de overstromingen is de voornaamste oorzaak van het oogstverlies, besluit de FAO, de landbouw en voedselorganisatie van de VN.
In de valleien in het noorden van het land heeft het water een meter vruchtbare grond meegesleurd. En in de vlakten hebben de afzettingen van zand en puin tot 40cm hoogte, de gronden onvruchtbaar gemaakt. Er zullen grote hoeveelheden meststoffen nodig zijn om deze gronden opnieuw geschikt te maken voor culturen.
Honderd gram rijst per dag
De normale productie van het land bedraagt 7 miljoen ton rijst, maïs en aardappelen bestemd voor menselijk verbruik, veevoeder en industriële verwerking. De natuurrampen hebben de productie herleidt tot 2,1 miljoen ton, uitsluitend gebruikt om de bevolking te voeden. In de veeteelt behoudt men enkel wat nodig is voor de reproductie.
In Korea is het gemiddeld verbruik per persoon en per dag 450 g granen. De 100 g van vandaag volstaan nauwelijks om te overleven. Na de overstromingen van ’95 heeft de Koreaanse Volksrepubliek een openbaar distributiesysteem ingevoerd. Het waarborgt een rechtvaardige verdeling van het beschikbare voedsel aan alle inwoners. De VN-organisaties erkennen de efficiëntie van het regeringssysteem voor voedselbedeling. “Gezien het institutioneel belang en de doeltreffendheid van het openbaar verdeelsysteem in het land, zou het goed zijn het te gebruiken als voornaamste kanaal voor voedselbijstand”, is de aanbeveling van het FAO 1. Tot begin ’97 bedroegen de rantsoenen nog 300 è 500 g per persoon. Sindsdien worden ze herleid tot 100 g, minder dan een kom. Voor de kinderen en zwakkere personen is dit totaal onvoldoende. Vorige lente schatte men dat het leven van 320.000 kinderen in gevaar was indien deze rantsoenen niet konden verhoogd worden.
Gevolgen van de val van de Sovjetunie
De verdwijning van de S.U. en van de socialistische landen van Oost-Europa heeft gevolgen gehad voor de economie van Noord-Korea, zoals voor deze van Cuba en talloze landen van de derde wereld.
Voor 1989 was de buitenlandse handel van de Koreaanse Volksrepubliek vooral gebaseerd op ruilhandel met de socialistische landen. Sedert de contrarevoluties in de S.U. en Oost-Europa verlopen de handelsuitwisselingen in deviezen, wat enorme problemen stelt voor dit kleine land met weinig uitvoermogelijkheden. Noord-Korea moet heel wat op de wereldmarkt kopen, waaronder zijn petroleum. Het was het enige Aziatische land waar de rijstcultuur volledig was gemechaniseerd. Vandaag is dit niet meer helemaal zo bij gebrek aan brandstof voor de machines.
Ondanks alles is Noord-Korea er vorig jaar in geslaagd cement, staal en goud te ruilen voor 523.000 ton granen. Maar dit was onvoldoende, zelfs wanneer men er de 320.000 ton voedselhulp 2 bijvoegt.
Het systeem verantwoordelijk?
Verscheidene dagbladen hebben geschreven dat de hongersnood niet enkel te wijten is aan de regen, maar ook aan het socialistisch systeem, aan het ontbreken van private landbouw. Deze bewering weerstaat niet aan een analyse van de geschiedenis van het land.
Bij de verdeling van Korea aan het einde van de tweede wereldoorlog stond Noord-Korea voor een moeilijke situatie. De bebouwbare gronden lagen vooral in het zuiden. Niettemin heeft het noorden, waarvan de cultiveerbare gronden slechts 20% van zijn grondgebied uitmaken, een overvloedige en gevarieerde voeding kunnen verzekeren aan zijn bevolking tot in 1995, het jaar van de eerste grote overstromingen.
In de jaren ’80 was het land uitvoerder van granen, en heeft het giften gedaan aan landen die door hongersnood of natuurrampen werden getroffen, waaronder Zuid-Korea!
Tijdens de Koreaanse oorlog, van 1950 tot 1953, werd het land volledig verwoest door de Amerikaanse bombardementen. De collectivisatie van de landbouw was een voorwaarde om te overleven. Aldus konden de landbouwgronden worden ingedijkt en het landbouwmaterieel rechtvaardig verdeeld.
Noord-Koreanen zegden onlangs nog aan Belgische bezoekers: “Indien wij het socialisme en zijn systeem van planeconomie niet hadden, dan waren er al honderdduizenden doden geweest, vooral in de geïndustrialiseerde gebieden en in de steden. In een markteconomie zouden sommigen zich, dankzij speculatie, mateloos verrijken en de armen zouden sterven. Ons volk beseft zeer goed dat het deze vreselijke beproeving alleen door het socialisme kan doorstaan”.
Natuurrampen voorkomen
Talrijke specialisten zijn vandaag bezig met de relatie tussen de opwarming van de planeet en de vermeerdering van de overstromingen in gans de wereld. Ook in de Koreaanse Volksrepubliek is men zich bewust van dit probleem, en werkt men er aan sedert haar onafhankelijkheid.
Een voorbeeld. Aan de monding van de Daedongstroom die door de hoofdstad Pyongyang vloeit heeft men een afdamming van 8 km lengte gebouwd en drie sluizen, waarvan één voor zeeschepen met een grote tonnenmaat. Deze dam heeft verschillende voordelen. Hij verhindert de overstroming van de bebouwde velden bij springvloed. Hij verhoogt het zoetwaterreservoir voor de bevloeiïngs- en drinkwatervoorziening. Maar vooral maakt hij de winning mogelijk van 3.300 ha nieuwe landbouwgronden door inpoldering. Deze grote bouwwerken werden op 5 jaar voltooid door het Volksleger en vrijwilligersbrigades. Dit soort werken kunnen de meeste overstromingen vermijden, zoals in Nederland, maar een ramp is altijd mogelijk.
Zeer moeilijke weken
Het Koreaanse volk beleeft nu de moeilijkste periode. De rijstoogst, het basisvoedsel, is voor einde september, begin oktober. Verscheidene vervangingsculturen zijn in tussentijd aangevat: aardappelen, maïs, kolen … Maar, terwijl de julimaand gewoonlijk de eerste is van het regenseizoen, is er in 4 weken nog geen druppel water gevallen. De droogte heeft al het verlies veroorzaakt van 700.000 ton granen en de sterfte van 237.000 stuks vee. Gans het volksleger is gemobiliseerd om de boeren te helpen.
De VS hebben, na herhaalde druk, slechts 25 miljoen dollar voedselhulp toegestaan aan Korea. Van haar kant heeft de Europese Gemeenschap 69 miljoen dollar verleend. Dit is nauwelijks voldoende om 200.000 ton graan te kopen.
Volgens de FAO heeft het land ongeveer 2 miljoen ton nodig. China heeft 75.000 ton voedselhulp gestuurd. De Amerikaanse journalist Bernard Krisher, die een voedselsteuncampagnes voert, trekt aan de alarmbel: “De kinderen groeien niet meer, en zelfs als er nu eindelijk hulp komt, is het misschien al te laat. Een hele generatie Koreanen zal zwak en ziek zijn. Ook nog jaren na de ramp. Zij en onze kinderen zullen ons vragen: waarom hebt gij ons volk van honger laten sterven?”3
Een berekende vrijgevigheid
Net als Cuba staat Noord-Korea bovenaan de lijst van onafhankelijke landen, die het imperialisme en in de eerste plaats het Amerikaanse, ten allen prijze wil destabiliseren en vernietigen. Alle middelen en omstandigheden werden en worden daartoe aangegrepen.
Humanitaire hulp is een plicht voor alle landen die in staat zijn die te geven. Op onmenselijke wijze speculeren bepaalde westerse middens op de honger, in de hoop een socialistisch regime te zien ten onder gaan. Ze speculeren op de dood van honderdduizenden om te trachten een systeem op te leggen dat het Koreaanse volk niet wil. Het Rode Kruis heeft die cynische houding veroordeeld.
De VS stellen politieke voorwaarden bij elke wezenlijke hulp. Zuid-Korea verbiedt aan zijn burgers, op straffe van gevangenis, hulp in te zamelen of rechtstreeks te verzenden naar het noorden. Dit veroorzaakt een heftige beroering in Zuid-Korea en bij de emigratie in de VS.
Maar de schijnbaar “edelmoediger” hulp van Europa is al even baatzuchtig. “De Europese Unie tracht zijn politieke en militaire banden in de regio te versterken”, schrijft de Far Eastern Economie Review4.
De inspanningen van de EU zijn niet beperkt tot voedselhulp. De EU onderhandelt over een Europese deelname in de Korean Peninsula Energy . Development Organization (KEDO)”. Het betreft de organisatie die is opgericht voor de ontmanteling van de Noord-Koreaanse oude nucleaire installaties en hun vervanging door nieuwe. De VS en Zuid-Korea waren tot nog toe de enige belangrijke deelnemers aan dit project. “De EU wil voor ongeveer 75 miljoen Euro (ongeveer 100 miljoen dollar) bijdragen aan KEDO in de zes volgende jaren”. Dus in ruil voor een hulp van 69 miljoen dollar, eist de EU een som van 100 miljoen dollar te investeren ten voordele van de nucleaire lobby … Maar de hulp dient ook om landbouwoverschotten van de hand te doen, die anders zouden verloren zijn. De landbouwoverschotten worden gekocht door ontwikkelingssamenwerking. Dit laat toe bepaalde economische sectoren in moeilijkheden aan te zwengelen. Het mooiste voorbeeld wordt door Nederland gegeven. Dit heeft het voornemen ingeblikt varkensvlees (niet besmet) uit de zones met varkenspest uit te voeren. Een Nederlands dagblad beschrijft cynisch de voordelen van een dergelijke “humanitaire” operatie:”de vernietiging van het vlees vermijden (200.000 a 300.000 dieren zouden gerecupereerd kunnen worden voor vlees in blik) en de voedingsnijverheid stimuleren. Het vlees uit de door pest besmette regio’s mag niet op de normale markt verkocht worden (…) De varkens worden gekocht door het ministerie van landbouw met steun van de EU. De Noord-Koreanen zouden de transportkosten moeten ten laste nemen vanaf Nederland. Alleen dè kosten voor het inblikken door de fabrikanten zouden overschieten. Het ministerie van landbouw zou kunnen een beroep doen op het budget van ontwikkelingssamenwerking .
Hoe het Koreaanse volk helpen?
In verschillende landen hebben verenigingen of progressieve partijen steuncampagnes gelanceerd. Deze fondsen dienen om granen aan te kopen, die rechtstreeks verdeeld worden door het Noord-Koreaanse publiek distributiesysteem, dat bijna zonder voorraad zit in gans tiet land sedert einde juni. Dat heeft het land het meest nodig.
De FAO doet ook aan fondsenwerving om meststoffen aan te kopen en doet een beroep op UNICEF (kinderfonds VN) voor de aankoop van vaccins. Het socialistische Korea heeft vandaag je hulp nodig om twee redenen. De meest dringende is humanitair, het helpen overleven van zijn bevolking, speciaal zijn kinderen. De tweede, niet minder belangrijk, is politiek, het helpen verhinderen dat het imperialisme er nogmaals in slaagt een onafhankelijk derdewereldland met een rechtvaardig sociaal-economisch systeem, terug te werpen in de barbarij van de zgn. vrije markt, waarvan de wandaden en uitzichtloosheid reeds 40 jaar in de kolommen van Vrede worden aangeklaagd.
Stort je steun op postrekeningnr. 000-0956015-80 van VREDE met vermelding “Hulpfonds Korea”.
Eric De Bleeckere
1 FAO, Rome, 20.12.96
2 FAO, Rome, 6.09.96
3 The Internet Campaignto Help North Korean Flood Victims, http//shrine.cyber.ad.jp:80/mrosin/flood
4 Far Eastern Economie Review 5.06.97
5 Volkskrant 18.06.97
Door Unicef wordt eveneens
een internationale steunactie
gevoerd.