Bewapening & Ontwapening

Door de ondertekening tussen Navo-secretaris-generaal Solana en de Russische minister van buitenlandse zaken Primakov van de basisakte – nadien officieel in Parijs overgedaan ■ heeft men volgens westerse kringen de laatste hindernis uit de weg geruimd en kan het licht op groen voor de Navo-uitbreiding naar het oosten van Europa. De tekst zelf wordt geheim gehouden, en wat over de inhoud toch bekend geraakt laat blijken dat de Navo zijn slag heeft thuis gehaald.

Het gaat niet om een verdrag, waarbij de partijen volkerenrechterlijk verbintenissen aangaan. Het gaat hier om een verklaring waarbj de Navo zich alleen maar verplicht tot dat waarin ze gelooft, en dat past in haar militaire en politieke strategie. De gang van zaken en de leiding bij de contacten tussen Evere en Moskou liggen steeds in de handen van de Navo-secretaris.

De principiële beslissing om de alliantie te openen voor nieuwe leden zal op de bijeenkomst in Madrid van 9 en 10 juli genomen worden. Via de pers hebben we reeds kunnen vernemen dat Polen, Hongarije en Tsjechië zeker een uitnodiging zullen toegezonden krijgen om toe te treden. Dit is een eerste stap waarbij de Navo-uitbreiding een feit wordt, en men geeft een duidelijk teken dat andere toetredingen op termijn kunnen plaats grijpen.

Het moet duidelijk geweten zijn met welke landen de Navo uit zal breiden om de kosten van deze schaalvergroting te kunnen berekenen. Op dit front hebben we vanuit het Navohoofdkwartier, van onze regering of van onze media maar bitter weinig kunnen horen. Wanneer de vraag dan toch gesteld wordt dan schakelen ze vlug over op een ander thema of zuiveren dit financieel probleem weg met de redenering dat het financiële aspect de nieuwe toetredingen niet in vraag mag stellen.

Dat men bij de Navo reeds in interne kringen de kostprijs voor deze uitbreiding heeft berekend zal voor niemand een geheim zijn. Het naar buiten brengen van deze kosten zou echter kunnen de faam schaden van de Navo, en vooral bij de burgers de vraag doen opkomen naar de bestaansreden van deze instelling na het einde van de koude oorlog en het ontbreken van een vijand.

In de Frankfurter Allgemeine Zeitung van vrijdag 16 mei heeft men het probleem van de kosten behandeld. Er werden een reeks bedragen afgedrukt die door de burgers van de nieuwe en oude  Navo-landen  zullen  moeten

opgehoest worden. Volgens de berekening van het defensie-ministerie van Bonn en van de Navo zou de opname van een kleine staat ongeveer 600 miljoen DM kosten over 10 jaar gespreid. De toetreding van een groter land vergt dan al 1 miljard DM. Voor een kleine nieuwe lidstaat is dat circa 4% van de Navobegroting van het huidige infrastructuurprogramma en 1,2% van de militaire begroting. Voor een groter nieuw Navo-lid zou het respectievelijk 7% en 1,5% uitmaken.

Zelf wanneer men probeert de uitbreiding te financieren met de nu voorhanden geldmiddelen uit de huidige begrotingen, zal de NAVO-kas in 1999 volledig opgebruikt zijn, en zal men de bijdrage van iedere lidstaat moeten verhogen. Wat dat concreet voor ieder lid, wat ons dus betreft voor België, met zich meebrengt verraadt het intern Navo-document niet.

Er geraakten ook berekeningen bekend van Rand Corporation, een zeer gerenommeerd onderzoeksinstituut dat in dienst werkt van de begrotingsafdeling van het Amerikaans Congres (Congressional Budget Office) en het ministerie van landsverdediging. Deze cijfers gaven, uitgaande van verschillende scenario’s, in een periode van 10 tot 15 jaar een meerkost van 10 tot 110 miljard US-dollar. De meest waarschijnlijke meerkost zou zich situeren in de grootte orde van 30 tot 52 miljard $. De kostenprognose van het Congressional Budget Office zelf situeren zich voor een tijdspanne van 15 jaar tussen de 60,6 en de 124,7 miljard dollar.

De enorme bedragen voor deze uitbreiding van de Navo, die door het onderzoeksinstituut Rand Corporation en het Congressional Budget Office werden gepubliceerd, heeft het Amerikaanse Congres ertoe aangezet van de Clinton-regering een concrete kostenraming te eisen. Deze werd op 24 februari bekend gemaakt. Het ministerie van defensie kwam tot een veel lagere berekening. Het Pentagon schat de kosten voor de periode 1997 tot 2009 voor de voorgenomen Navo-uitbreiding op 27 tot 35 miljard dollar, hetgeen neerkomt op 2,1 tot 2,7 miljard $ per jaar. Wie deze kosten zal betalen blijft een open vraag. Voor de wapenfabri-kanten wordt het in ieder geval een goede zaak.

Het Pentagon gaat uit van een driedeling: kosten die de nieuwe leden alleen moeten dragen, kosten die de nieuwe en oude lidstaten samen moeten betalen, kosten die door de oude lidstaten gefinancierd worden. Volgens het Pentagon zullen de nieuwe Navolidstaten 10 tot 13 miljard dollar moeten voor hun rekening nemen, eenzelfde bedrag zal door de huidige en nieuwe lidstaten gedragen worden, en 8 tot 10 miljard zal doorde huidige 16 clubleden betaald worden.

Onbestrijdbaar is de vaststelling dat hoe groter de Navo wordt, hoe groter de kosten die op de belastingbetaler afkomen. Wat België betreft zou het noodzakelijk zijn dat de regering Dehaene en zijn rooms-rode ministers naar buiten komen om aan de bevolking mede te delen hoe zij het aandeel van ons land gaat financieren, en hoe groot het bedrag zal zijn dat de federale staat en iedere burger zal moeten laten afdragen om deze uitbreiding te realiseren.

Er is werk op de plank voor onze volksvertegenwoordigers om de regering aan de tand te voelen en antwoorden te eisen op de gestelde vragen. Waar zit de rechtvaardigheid als men de mensen opzadelt met een antisociale politiek en meer geld uitgeeft voor een militaire organisatie die haar bestaansreden verloren heeft en ijverig op zoek is naar een nieuwe vijand.

A.U.