Platform van de internationale beweging “ATTAC” (Action pour une taxeTobin d’aide aux citoyens)

De financiële mondialisering verhoogt de economische onzekerheid en de sociale ongelijkheden. Ze houdt geen rekening met de keuzes van de bevolkingen, van democratische instellingen en van de soevereine staten die instaan voor het algemeen belang. Ze legt hun een strikt speculatieve logica op, die alleen maar de belangen dient van de transnationale ondernemingen en de financiële markten.

In naam van een transformatie van de wereld die als een natuurwet wordt voorgesteld, neemt men het recht van de burgers en hun vertegenwoordigers om over hun lot te beslissen onder vuur. Dergelijke kleineringen en de onmacht om hierop te reageren, stimuleren de opkomst van antidemocratische partijen. Dit proces moet worden gestopt. Nieuwe regels en controle-instrumenten op nationaal, Europees en internationaal vlak zijn nodig. De ervaring leert ons dat de regeringen dit niet zullen doen als ze er niet toe worden aangezet. De dubbele uitdaging van sociale implosie en politieke wanhoop vereist een democratisch en militant antwoord.

De totale vrije circulatie van kapitaal, de fiscale paradijzen en de enorme volumetoename van de speculatieve transacties verplichten de staten tot een waanzinnige koers ten voordele van de grote investeerders. Meer dan 1800 miljard dollar gaan dagelijks heen en weer op de wisselmarkten op zoek naar onmiddellijke winsten, zonder enig verband met productie of handel in goederen of diensten. Dergelijke evolutie heeft voor gevolg dat de inkomsten uit kapitaal permanent groeien ten nadele van de inkomsten uit arbeid, dat de onzekerheid veralgemeend wordt, en dat de armoede uitbreidt.

De sociale gevolgen ervan zijn nog erger voor de derde wereld, de landen in het zuiden en ook die van Oost-Europa, die volop door de financiële crisis worden geraakt, en die volledig onderworpen zijn aan de dictaten van de structurele aanpassingsprogramma’s die het Internationaal Muntfonds oplegt. De betaling van de openbare schuld dwingt deze regeringen ertoe hun sociale budgetten tot een minimum te herleiden, en doemt deze maatschappijen tot onderontwikkeling. De intrestvoeten die veel hoger liggen dan in de ontwikkelde landen, dragen bij tot de afbraak van de nationale ondernemingen. Men gaat wild privatiseren en denationaliseren om de nodige middelen te vinden die de investeerders eisen.

Overal worden de sociale verworvenheden in vraag gesteld. Daar waar er pensioensystemen bestaan worden de loon-trekkenden uitgenodigd over te stappen naar privé-pen-sioenfondsen. Dit leidt ertoe dat hun ondernemingen nog meer onderhevig worden aan de dwang van onmiddellijke winstverwerving. De invloedssfeer van de financiële wereld wordt er groter door, en de mensen worden ervan overtuigd dat solidariteit tussen generaties, tussen naties en volkeren een verouderd concept is. Terwijl onder meer de ecologische crisis op haar beurt een verdieping van die solidariteit vereist. De deregulering spreidt zich over het geheel van de arbeidsmarkt, met een verslechtering van de arbeidsomstandigheden, een stijging van de werkloosheid, en een ontmanteling van de sociale zekerheid als gevolg.

Onder het voorwendsel van economische ontwikkeling en arbeidsplaatsen, hebben de grote landen zich niet verzet tegen een Multi-akkoord voor Investeringen (MAI), dat alle

rechten zou geven aan de investeerders, en dat alle plichten bij de staten legde. Onder druk van de publieke opinie en dankzij militante mobilisatie hebben ze dit project binnen de OESO moeten opgeven, maar het wordt nu verplaatst naar de WTO, de wereldhandelsorgansiatie. Ondertussen gaan de Verenigde Staten, maar ook de Europese Commissie, verder met hun vrije-markt-kruistocht, door nieuwe gedereguleerde zones te creëren op continentaal en intercontinentaal vlak.

De meeste raderwerken van deze machine die ongelijkheid brengen tussen delen van de wereld maar ook in elk land zelf, kunnen nog worden gestopt. Veel te dikwijls vindt het argument “dat het niet anders kan” een oorsprong in de in-formatiecensuur over alternatieven. Op die manier zwegen de internationale financiële instellingen en de grote media (die dikwijls eigendom zijn van diegenen die profiteren van de mondialisering) over het voorstel van de Amerikaanse econoom James Tobin, Nobelprijs economie, om een taks te heffen op de speculatieve transacties op de deviezenmarkt. Zelfs met een bijzonder laag takseringsniveau van 0,1% zou de Tobintaks toch nog zo’n 100 miljard dollar per jaar opbrengen. Dit geld zal voor het overgrote deel in de geïndustrialiseerde wereld worden geïnd, daar waar de grote financiële centra zich bevinden. Het zou kunnen worden gebruikt in de strijd tegen de ongelijkheden, met inbegrip van de gender-ongelijkheid ; het zou kunnen dienen voor onderwijs en openbare gezondheidszorg in arme landen, voor de voedselveiligheid en duurzame ontwikkeling. Dergelijk pakket biedt een duidelijk anti-speculatief perspectief. Het zou voeding kunnen geven aan verzet, manoeuvreerruimte bieden aan burgeracties, en aan de overheid. Het zou bovenal betekenen dat de politiek de bovenhand krijgt.

Met deze doelstellingen voor ogen willen de ondertekenaars hier samen met de internationale beweging ATTAC over debatteren, informatie verstrekken en gezamenlijk actie voeren zowel in elk land apart als op het Europees en wereldvlak. Deze gemeenschappelijke acties hebben tot doel:

• de internationale speculatie belemmeren
• inkomen op kapitaal taxeren
• fiscale paradijzen aanpakken
• de veralgemening van de pensioenfondsen verhinderen
• pleiten om de investeringen in derdewereldlanden doorzichtiger te maken om een wettelijk kader te ontwikkelen voor de financiële operaties dat niet de verbruiker of de burger straft (de bedienden uit de bankwereld kunnen hier een belangrijke controlerol vervullen)
• de opheffing van de derdewereldschuld ondersteunen, om middelen vrij te maken voor de mensen zelf, voor duurzame ontwikkeling, m.a.w. het regelen van de “sociale en ecologische schuld”.

Meer in het algemeen gaat het erom

• de ruimte die de democratie verloor opnieuw te veroveren op de financiële wereld
• zich te verzetten tegen elke nieuwe bevoegdheidsaf-stand van overheden ten opzichte van de zogenaamde “rechten van investeerders en handelaars”

* op wereldvlak een democratische ruimte creëren.
Kortom, het gaat erom opnieuw samen de toekomst te bepalen.