bibliotheek Jan Verwest

• Boeken in Vrede
• bibliotheeknieuwsbrief
• driemaandelijks tijdschrift bibliotheek Jan Verwest
• Vrede vzw Galgenberg 29 9000 Gent
• tel 09 233 46 88 fax 09.233.56.78 e-mail vrede@ngonet.be
• web: www. democratisch-links. be/vrede
• sept-okt ’99 3de jaargang nr 3
• afgiftekantoor GentX
• v.u.  : Georges Spriet F.Bernierstraat 29 1060 Brussel

Het documentatiecentrum en de bibliotheek vormen al jarenlang een van de pijlers in informatieverspreiding van Vrede . Er komen wekelijks nieuwe titels bij, daar getuigen deze nieuwsbrieven van. Ook nu stellen we u enkele nieuwe boeken voor, die u in de bibliotheek Jan Verwest kan vinden. Onze boeken en brochures staan allemaal op computer, en kunnen worden uitgeleend, artikels en tijdschriften, dossiers en landenmappen kunnen worden geraadpleegd… Het bibliotheek-computernet (cocos) toont ons of andere documentatiecentra over voor u interessante informatie beschikken. Kom gerust even binnen we helpen graag vinden wat u zoekt.

open elke dag van 13ul5 tot 17ul5 en op afspraak: Galgenberg 29 (buurt Rozemarijnbrug)

Duurzaam consumeren

Duurzaam consumeren begint met informatie over produkten en de bedrijven die ze maken. Dit boekje wil daar een stuk toe bijdragen door 19 verschillende consumptiegoederen en supermarkten in hun totaliteit op hun sociale en ecologische knelpunten te belichten. Meer dan 120 bedrijven worden aan de hand van 7 criteria aan de consument voorgesteld en tegen elkaar afgewogen.

In Vlaanderen en België is het kritisch doorlichten van bedrijven een nieuw project. Sommige bedrijven waren niet onmiddellijk bereidwillig om aan dit soort onderzoek mee te werken, anderen weigerden ronduit: Chicco, Coca-Cola, Smith-KleinBeecham). Elk hoofdstuk verschaft informatie over een produkt waarbij 6 bedrijven die dit produkt op de markt brengen onder de loupe worden genomen. De dioxinecrisis en de coca-colaperikelen van de laatste maanden illustreren het belang van de controle van voedselketens en tonen aan dat de belangen van producent, winst en consument soms diametraal tegenover elkaar staan.

Marie Jeanne Vanmol

Eerlijken groen boodschappen doen. Een gids voor verantwoord consumeren. Alternatieve Konsumentenbond, 1999

Wereldhandel

Dit cahier onder de redactie van Rudi De Meyer verzamelt een aantal bijdragen van auteurs die de wereldhandel met al zijn implicaties voor de mens op de voet volgen en daar een aantal kritische bedenkingen bij formuleren.

Het boekje gaat eerst in op de werking van de WTO en enkele pijnpunten die hier bij optreden (Rudy de Meyer, NCOS). Het WTO is veel meer dan grensover-schrijdendehandel: het is eenbelangrijkinstrumentinde kapitalistische markteconomie waarbij de wisselwerking met IMF, OESO, Wereldbank, haar impact steeds meer vergroot waarbij de belangen van de zwakke landen en bevolkingsgroepen uit de boot vallen. Over deze 48 minst ontwikkelde landen   (MOL) brengt Margriet Kuster een bijdrage waarbij zij tot de conclusie komt dat de WTO moet klaargestoomd worden voor de opening naar deze landen. In verdere bij dragen wordt aangeto ond hoe de WTO de democratische principes met de voeten treedt (Myriame Vander Stichele, TNI). Deze auteur besteedt ook een hoofdstuk aan de verreikende invloeden van de vrijhandel op de vrouwen in Azië waarbij zowel winst en verlies voor de sociale en economische positie voor de vrouw aan elkaar worden afgewogen. Naast deze zijn er dan nog de bijdragen van Martin Khorr, hoofdredeacteur van het gereputeerde tijdschrift Third World Resurgence die de eerste minsterconferentie van de WHO in Singapore doorlicht waarbij de WTO zijn gamma vanonderwerpen uitbreidt. Arbeidsnormen staan daarbij niet aan de top van de agenda. Rond handel en investeringen, concurrentiebeleid, overheidsbestellingen en het vergemakkelijken van handelstransacties worden er denktanks opgezet Er zijn nog een aantal andere interessante bijdragen die het geheel van de WTO zowel intern als extern benaderen. Dit werk is één van de betere toegankelijke literatuur over deze complexe instelling. Naast de bijdragen van de auteurs geeft het cahier een schat aan informatie voor wie nog verder wil lezen of zoeken op Internet.

Marie Jeanne Vanmol

WTO: handel zonder grenzen, Rudy De Meyer, 1998

Nazisme

Saul Friedlander is een Israëlisch historicus die bekend werd door zijn studie Nazi-Duitsland en de Joden. In dit boekje beschrijft Saul Friedlander zijn jeugdherinneringen als kleine jongen in Praag geboren van waaruit hij met zijn ouders naar Duitsland moet vluchten naar Frankrijk wanneer de Nazi’s in 1939 de hoofdstad binnenmarcheren. Hij wordt ondergebracht in een strenge katholieke school terwijl zijn ouders trachten te vluchten naar Zwitserland waar ze aan de grens worden tegengehouden en terug in de armen van de milities worden geduwd, in opvangkampen worden bijeengebracht om van daaruit naar de concentratiekampen te worden gedeporteerd. Hijzelf studeert in Frankrijk en vertrekt in 1947 naar Israël. Herinneringen van het verleden worden naast elkaar geplaatst met gebeurtenissen in het heden.

Marie Jeanne Vanmol

Herinneringen ., Saul Friedlünder. Het Spectrum, 1999

Vrede

Dit boekje bevat een aantal opstellen, essays en poëzie rond het thema vrede. De bijdragen zijn zeer verscheiden en daarom wel boeiend omdat ze aantonen dat de weg naar vrede steeds door mensen moet geplaveid worden en dat daarvoor een breed debat zal nodig zijn. Vele bijdragen analyseren oorlogsgeweld vanuit de economische en politieke krachtsverhoudingen en klagen het kwaad en de gevolgen van het wapengeweld aan. Anderen maken een analyse van technieken om vrede te handhaven zoals conflictpreventie, bemiddeling, containment, vreedzame coëxistentie. Waarheidscommissies en gewapende interventies zijn ook ‘vredesinstrumenten’ maar baren vaak zorgen voor de mensenrechtenorganisaties. De democratische rechtsstaten zijn intolerant voor migranten. Adri Kemps, directeur van Amnesty International Nederland, stelt dat: ‘Alleen doordat ze hun belangen veiligstellen, zo nodig met geweld is het landen in een deel van de wereld vergund in vrede te leven op kosten van de rest van de wereld’. Andere bijdragen gaan meer de filosofisch toer op: de fundamentele goedheid of slechtheid van de mens. Deze bundel publiceert reflecties van een visie van vrede vanuit Europa naar de rest van de wereld. De analyses over conflict en vrede van de auteurs vanuit huidige conflictgebieden ontbreken. En tenslotte: in dit boekje dat zich voorstellen naar wereldvrede noemt zou de samensteller zich toch zich de moeite moeten getroost hebben om enkele vrouwelijke auteurs uit te nodigen. Want waar de wereld van de vrede voor de oorlogsvoerders begint, begint niet noodzakelijkerwijze deze van de vrouwen.

Marie Jeanne Vanmol

Vrede alstublieft. Voorstellen voor wereldvrede. De Vijver, 1999

Landbouw en ontwikkeling

In deze bundel toont de schrijver dat dringende lokale behoeften in het kader van ontwikkeling stelselmatig over het hoofd worden gezien. Vele vergissingen zijn terug te voeren tot de dominerende rol van de rijke landen. In vele landen is de bevolking in staat hun eigen lokale, complexe realiteiten te analyseren die in schril contrast staan met de top-down realiteit van de professionelen. Als de realiteit van de minst bedeelden meer erkenning moet krijgen dan moeten er veranderingen op alle niveaus doorgevoerd worden. De minstbedeelden prioriteit geven veronderstelt nieuwe uitdagingen en analyses. Volgens de auteur kunnen nieuwe inzichten verworven worden door methodologische revolutionaire methoden die reeds vele jaren gebruikt worden en voortdurend worden geëvalueerd. Het boek is een wetenschappelijk werk dat vrij vlot leest voor alle betrokkenen en ook geïnteresseerden.

Marie Jeanne Vanmol

Who’s reality counts? Putting thefirst last, Robert Chambers, 1999

Water: een uitdaging voor de wereld-democratie

In zijn boek probeert de auteur onze aandacht te vestigen op de problemen waarmede de wereldgemeenschap geconfronteerd zal worden wanneer we de waterproblematiek niet de nodige aandacht schenken en er niet behoedzaam mee omspringen. Volgens gekende gegevens zal het aantal mensen die niet over water beschikken oplopen tot 4 miljard in het jaar 2005, dat betekent de helft van de wereldbevolking. In onze steeds maar verder globaliserende wereld en de afbouw van de rol van de staat en internationale organisaties zoals de VN, FAO, UNDP zien de private concerns de rol van het water als een bron van macht, rijkdom en overheersing. In de landen die in 1995 reeds met dergelijke problemen te kampen hadden leefden 467 miljoen mensen en zoals de auteur het in zijn boek stelt zal dit oplopen tot 4 miljard in 2005. Dat betekent dat deze volkeren over niet genoeg water beschikken om voldoende voedsel te produceren om in de noodzakelijke behoeften van hun burgers te voorzien. Als het water schaars wordt zal er een sociale spanning ontstaan tussen de landelijke gebieden en de overbevolkte steden, waarbij de landbevolking de grote verliezers zullen zijn. Deze landen zullen verplicht worden grotere hoeveelheden voedsel te importeren, waarvoor ze niet de nodige financiële middelen hebben. Petrella poogt ons in zijn boek een duidelijk beeld te schetsen van de belangrijke functie dat water in onze globale samenleving vervult. Het gevaar van een slecht waterbeheer, de privatisering waarbij het water herleidt wordt tot een handelswaar die voor” de heren van het geld” enorme winsten opbrengt en voor de meerderheid van de wereldbevolking het recht op vrije toegang tot water, dat een belangrijk onvervreemdbaar individueel en collectief, sociaal-politiek recht is, ontneemt. In zijn boek breekt hij een lans voor de denationalisatie van waterbedrijven, hiermede bedoelt hij niet dat men de waterbedrijven moet privatiseren. De enige oplossing is volgens hem een globalisering van het water. Dit betekent dat de oplossing van het waterbeleid dient gevonden te worden in het kader van de VN en haar nevenorganisaties en niet mag overgelaten worden aan” de heren van het geld”.

Antoine Uytterhaeghe

Water als bron van macht. Een manifest. Ricardo Petrella, 1999

Filipijnen

“Filipijnen” maakt deel uit van de omvangrijke Landenreeks, een samenwerkingsverband tussen het Koninklijk instituut Voor De Tropen, Novib enNCOS. Het is een aantrekkelijke en kleurrijke publicatie die binnen een bestek van 78 pagina’s een overzicht biedt van alle aspecten van de Filipijnse samenleving, met zowel aandacht voor de geschiedenis als voor de meest recente ontwikkelingen. Ideaal voor wie zich op korte termijn een totaalbeeld over deze eilandengroep wil vormen.

Peter Staelens

Filipijnen. Mensen-politiek-economie-cultuur-milieu. Erik Heymans 1999

Mexico

Ook “Mexico” maakt deel uit van deze Landenreeks en is, net als het bovenstaande” Filipijnen”, geschreven vanuit het oogpunt van de insider, die een verdienstelij ke poging heeft ondernomen om de enorme verscheidenheid van een fascinerend land als Mexico beknopt en overzichtelijk te presenteren.

Peter Staelens

Mexico. Mensen-politiek-economie-cultuur-milieu. Tjabel Daling 1999

Nog meer nieuwe aanwinsten:

Jaarrapporten/Naslagwerken

SIPRI Yearbook 1999 Armaments, disarmament and International Security

The State of the World’s Children: Education , Unicef 1999

The World Guide. A view from the South 1999-2000

The A to Z of World Development. A unique reference book on global issues for the new century, 1999

Jaarboek 99 Seksualiteit Relaties Geboorteregeling

Ecologie

Algemeen: Small is beatifull, bigg is subsidised. How our taxes contribute to social and environmental breakdown, Steven Gorelick, 1998

Milieu-afval: Record of decision for long-term managment and use of depleted uranium hexafluoride, Bill Richardson, Secr. of Energy, USA? 1999

Maatschappij

• Vluchtelingen/asiel: Europese Raad – Tampere Conclusies van het voorzitterschap 15-16/10/1999
• Migratie: Snelwegen of Wegblokkades Woordgebruik in het migrantendebat, Godelieve Van Geertruyen.1999
• Feminisme: Op-stap naar gelijkwaardigheid, Centrum voor gelijkheid van Kansen, 1996
• Vrouwen en slavernij: Black Women and Slavery in the America’s. More than chattel, David Barry Gaspar & Darlene Clark Hine, 1996
• Mensenrechten: Régies essentielles des conventions de Genève et de leurs protocolles additionels, Comité
• Internationale de la Croix Rouge Face aux impasses de 1’action humanitaire internationale: la politique du CICR depuis la fin de la guerre froid, Simonne Delorenzi, Comité International de la Croix Rouge, 1997

België

Algemeen: De brug naar de eenentwintigste eeuwregeerakkoord- 7juli 1999

Ontwapening

Vrouwenstudies: Coalition Building in Africa; To challenge Gender Based Violence In the Aftermath Of Conflict. A working document of conflict, Anu Pillay, 1999

Polemologie

Conflictbeheersing: Preventing deadly conflict, Camegie Commission , 1997

Wereldeconomie

Algemeen:-Women. work and economie reform in the Middle East and North Africa, Valentine Moghadam, 1998

-La mondialisation contre 1’Asie, Maniere de Voir,   sept. 1999

-Taming the tigers: the IMF and the Asian crisis, Nicole Bullard with Walden Bello & Kamal Malhotra, 1998

Wereldpolitiek

Eindde en na Koude Oorlog/Nieuwe Wereldorde: The Grand Chessboard, Zbigniew Brzezinski, 1997

Militaire Pacten

NAVO: Full text of the indictment of the Independent Commission of Inquiry Hearing to investigate U.S./NATO war crimes against the people of Yugoslavia, prepared by Ramsey Clark 1999

Noord-Zuid en Derde Wereld

Algemeen: De kloof tussen arm en rijk, NCOS/11.11.11, 1999

Verenigde Staten

Mensenrechten: United States of America. Rights for all, Amnesty International, 1998

Midden Oosten

Iran: Being modern in Iran, Fariba Adelkhah, 1998

Noord-Afrika

Maghreb: Islam, democracy and the State in North Africa, John Pentelis, 1997

Centraal Afrika

Zaïre/Belgisch Congo: Sociale bewegingen in Belgisch Congo, Tijdschrift voor de Geschiedenis van de Sociale bewegingen, nr.2  1999

Hoorn van Afrika

Somalië: OCHA Mid-Term Review Somalia Country Summary, Veenigde Naties,    1999

Zuidelijk Afrika

Zuid-Afrika: – The struggle for a birthright, Mary Benson, 1985

– Side by Side , Helen Joseph, 1986

Zuid-Europa

Bosnië: Dicht bij ons bed de gruwelijke oorlog in Bosnië en de apathie van het Westen, Cheryl Benard, Edith Schlaffer, 1994

Joegoslavië: Aid for Reconstruction and Transition in Yugoslavia. Need and necessity. Center for Policy Studies, Belgrade, 1999

samenstelling: MJ Vanmol