België in de wereld

Waarin een klein land groot kan zijn. We schreven het al in het vorig nummer dat België een belangrijke rol gespeeld heeft in het totstandkomen van het Ottawaverdrag voor een verbod op de anti-persoonsmijnen. We legden de nadruk op het feit dat het in België om de eerste plaats om een parlementair initiatief ging, dat z’n kansen had gekregen omdat de industriële lobby niet meer speelde wegens failliet. Op die manier kreeg het initiatief vanuit hulp-, ontwikkelings- en vredesorganisaties vlotte steun vanuit verschillende partijen.

We willen van nu af aan regelmatig in dit blad via korte berichtjes deeltjes van de Belgische aanwezigheid in het buitenland aanstippen.

Wapenexport (1)

Derycke meent dat de wet op de wapenhandel moet worden aangepast als men ook de export van technologie voor bewapening in het jaarlijks rapport wenst op te nemen. Dergelijke uitvoer is wel onderworpen aan de criteria van de wet, maar moet niet worden gerapporteerd aan het parlement, omdat deze “dual use”-goederen met een andere code worden aangegeven. Onze minister van buitenlandse zaken is ook voorstander van een Europese gedragscode om o.m. de illegale wapenhandel scherper te kunnen aanpakken. Onder het EU-voorzitterschap van Groot-Brittannië zou hier meer werk worden van gemaakt. Dat zou bijvoorbeeld in kunnen houden dat na een weigering, de aanvraag niet meer door een ander land zou mogen behandeld worden.

Golf

Washington vraagt dat België een fregat zou leveren voor controle-operaties op het embargo tegen Irak. Indien de politiek er groen licht voor geeft, wil de zeemacht in de tweede helft 1998 deze zaak realiseren. De laatste keer dat België dit deed was in 1995-’96 toen de “Wielingen” in de Golf operationeel was.

Defensie-uitgaven

De NAVO meent dat België met z’n deelbudget van 6,8 miljard BF voor uitrusting van het leger, de tweede slechtste leerling van de klas is. Luxemburg houdt het procentueel ten opzichte van het totale defensiebudget gezien, nog iets lager. Minister Poncelet verdedigde zich enigszins door te stellen dat de NAVO steeds blijft verwijzen naar een totale uitgavensom van boven de 130 miljard, maar dat de pensioenen van de militairen niet van het departement defensie komen, en het militaire budget geplafonneerd is op 98 miljard.

Het aandeel van de totale legeruitgaven in  het Belgisch Bruto Binnenlands

Product daalde van 3,3% (1984-1989) naar 1,6% (1997). Hier moet wel bij gezegd worden dat sindsdien de Rijkswacht “gedemilitariseerd” werd, en ondergebracht is bij binnenlandse zaken. Er is echter een algemene trend van verlaging van defensiebudgetten bij de NAVO-landen, behalve bij Turkije waar het aandeel van defensie in het BBP steeg van 3,3% in de periode 1984-’89 naar 4,3% in 1997.

Oost-Slavonië

De Belgische militaire aanwezigheid in Oost-Slavonië (Kroatië) loopt af op 15 januari 1998. Het leger heeft zo’n 3,5 miljard BF gespendeerd in de eerste 5 jaar deelname aan de VN-troepenmacht aldaar. België heeft daar blauwhelmen ingezet sedert maart 1992 met een bataljon van gemiddeld 620 soldaten. Sedert januari 1996 is dat opgetrokken tot 850.

Het gaat om de netto-kost voor het Belgisch leger, dwz na aftrek van de 2,076 miljard bijdragen van derden : 1.337 miljard werd reeds door de UNO betaald, rest daar nog 592 miljoen, en ook Luxemburg betaalt een bijdrage van 114 miljoen.

Het leger verloor er voor zowat 20 miljoen aan materieel.

Zuid-Korea

Het Internationaal Monetair Fonds werkt een ondersteuningsplan uit voor Zuid-Korea. Het gaat om een bedrag van 57 miljard dollar: 21 miljard dollar van het IMF, 10 miljard van de Wereldbank, en 4 miljard dollar van de Aziatische Ontwikkelingsbank. De rest komt – indien nodig, zeggen de persberichten -van de rijke landen. België zegt bereid te zijn een bijdrage te leveren. Van de 3.800 miljard dollar schuld aan internationale banken moet Zuid-Korea 3,9 miljard dollar, d.i. 144 miljard BF., aan Belgische banken betalen.

Atoomwapens

In de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties werd een voorstel besproken om een planning uit te werken die moet leiden tot de eliminatie van alle atoomwapens in de wereld. 115 landen steunden dit. De NAVO-landen, België incluis, deden dat niet. Nochtans heeft minister Derycke al herhaalde malen in toespraken zijn gehechtheid aan een stapsgewijze maar algehele vernietiging van alle nucleaire wapens uitgedrukt.

Palestina

In de Algemene Vergadering van de VN werd er gestemd om Palestina het “statuut van staat zonder stemrecht” te geven. België stemde met z’n Europese partners tegen omdat dergelijke evolutie het vredesproces zou hinderen…

Belgische wapenexport (2)

In de kamercommissie voor buitenlandse zaken, die voor de eerste maal openbaar was, werd het Belgisch wapenexport beleid onder de loepe genomen.

Minister van buitenlandse zaken Erik De Rijcke, deelde er mede dat in 1996 zowat 220 uitvoervergunningen, ter waarde van 7 miljard, werden aangevraagd afkomstig van het Vlaams en Brussels Gewest (Nederlandstalige aanvragen) waarvan er 29 geweigerd werden. Voor deze regio is De Rijcke verantwoordelijk.

Van uit het Waals en het Brussels Gewest (ingediend in het Frans), waarvoor de minister van buitenlandse handel, Philippe Maystadt, verantwoordelijk is, waren er 897 aanvragen voor uitvoervergunningen waarvan er 55 geweigerd werden. Minister De Rijcke verklaarde bereid te zijn de landenlijst bekend te maken, maar Maystadt zegde ondertussen van zijn kant dit niet te willen doen. Hij meent dat dit in strijd is met de wet op de statistieken. In Zweden en Italië bestaat reeds een rapportageplicht terwijl in de Verenigde Staten het Congres vooraf wordt ingelicht.