Baltische Staten
| … Ook in Litouwen wordt het heet |
De nieuw verkozen president van Litouwen, Valdas Adamkus, streed met de nazi-troepen mee.
De recente Litouwse presidentsverkiezingen gaven een harde strijd te zien tussen de gewezen communist A. Paulauskas, en degene die het uiteindelijk met slechts 11.000 stemmen overschot haalde, Valdas Adamkus, die als Amerikaans staatsburger weer naar zijn land van oorsprong kwam, met koffers vol U.S.-dollars en media-consulenten en TV-lui.
Maar wie is die nieuwe president nu eigenlijk ? In het buurland Wit-Rusland heeft men hem meteen herkend, omdat hij tijdens de oorlog met de nazi-troepen samen het Rode Leger en de partizanen bestreed. Adamkus gaf in een TV-interview ook toe dat hij in 1944 samen met andere “jeugdige romantici” tegen het Rode Leger streed.
Fascistische beulen
Dat gebeurde strikt in het raam van door de nazi’s opgerichte organisaties, zoals het befaamde 2de Litouwse bataljon ‘Impuliavcius’, dat zich van oktober 1941 tot 1942 al eens in Wit-Rusland aan bestiale massamoorden op de Wit-Russische bevolking en systematische uitroeiing van joden te buiten was gegaan. In dergelijke fascistische formaties kwamen die “jeugdige romantici” terecht.
Onder de fascistische bezetting was er géén zelfstandige Litouwse ‘anti-sov-jet’-overheid. Ze stonden allemaal rechtstreeks onder nazi-bevel, en méér nog, ze waren rechtstreeks aan de SS ondergeschikt.
De opdracht van de SS-eenheden was duidelijk geformuleerd: partizanen en illegalen vernietigen, concentratie- en gevangenenkampen KaJiHHHHipaA beheren, sovjetofficieren van het Rode Leger folteren en terechtstellen en de jacht openen op al wie antifascisten steunde. Kortom, alleen straf-operaties.
’n Nieuwe Baltische staat
Tijdens de presidents-kiescampagne in Litouwen eisten zeven uiterst-rechts georiënteerde partijen – die Adamkus steunden – dat hij zijn gebiedsaanspraken openlijk zou bekendmaken. En na zijn stembuszege riep hij op voor een internationale conferentie om “het statuut vast te leggen” van het gebied KaJiHHHHrpa4 (Kaliningrad), een Russische exclave tussen Litouwen en Polen.
Er is reden voor waakzaamheid m.b.t. het optreden van Adamkus’ aanhangers in de discussies omtrent “demilitarisering” en “internationalisering” van het gebied Kaliningrad wat zij tot een vierde Baltische staat -Borussië – willen omvormen.
Volgens het dagblad “Lietuvos Rytas” begon Adamkus in de VSA al in de vroege 60er jaren de republikeinse partij te steunen, en drie jaar geleden legden de republikeinen in het Congres een ontwerp neer van demilitarisering van het gebied Kaliningrad en omvorming in een -VN-gebied. In dat plan zien alle ernstige analysten de hand van Adamkus.
Bitterheid
In het buurland Wit – Rusland ziet men ondertussen met bitterheid toe hoe men in Litouwen schijnbaar voor het eerst sedert de oorlog verneemt dat bandieten Wit-Russische gezinnen in TpOAHa (Hrodna), Jlwa (Lida), Majia43euna (Maladzetsna) en andere steden uitmoordden. En hoe de Litouwse machthebbers nu aan gewezen SS-ers en hun aanhangers pensioenen en schenkingen voor “bijzondere diensten” verlenen. De verkiezing van Adamkus – met een verleden vol bruine vlekken en strepen – als president zal bitterheid, droefheid en angst in de regio doen toenemen.
Yvan Grosjean