Het verkiezingscircus heeft India weer eens in rep en roer gezet. De bevolking stelde zich vragen over het nut van deze stembusuitgang die zeker en vast hun dagelijkse problemen niet zal oplossen. Zou er na de verkiezing van de nieuwe Lok Sabha (Lagerhuis) een stabiele regering gevormd worden? Hierop bestaat geen ander antwoord dan: “vrij onzeker”.

Verkiezingen organiseren in India is geen sinecuur. Het land telt ongeveer 600 miljoen kiezers die hun stem moeten uitbrengen in één van de 900 duizend stemburelen. Dit alles moet gevolgd en gecontroleerd worden door meer dan 4 miljoen ambtenaren. Men schat dat de verkiezingsronde van februari II. een prijskaartje zal meedragen van meer dan 1 miljard $ US., dat door de staat en politieke partijen betaald zal moeten worden. Som die men beter zou besteed hebben aan de ontwikkeling van het land en het lenigen van de nood voor een groot deel van haar bevolking.

Dat kandideren voor een zetel in het Lagerhuis ook in India een dure aangelegenheid is die voor velen niet langer meer te betalen is, kan men vaststellen wanneer men het aantal kandidaten van de twee laatste stembusgangen naast elkaar legt. Zo stelde zich voor de verkiezingen van 1996 nog 13.592 kandidaten voor om een zetel te veroveren, in 1998 waren het er 4.693 voor 612 partijen. De vrouwen waren ook bij de jongste verkiezingen de grote afwezigen, er waren amper 252 vrouwen die hun kandidatuur stelden voor een zetel in het parlement. De burgers begrijpen het waarom van deze verkiezingen niet. Men kan terecht zeggen dat ze steeds minder vertrouwen hebben in de politiekers van het land. Bij iedere stembusgang brengen minder en minder burgers hun stem uit: in 1984 kwamen er 64% stemmen, in 1989 waren het er 62%, in 1991 deden nog 61% de moeite om hun stem uit te brengen en in 1996 daalde het aantal stemmers tot 58%.

Men spreekt bij ons altijd van India als de grootste democratie op onze planeet. In werkelijkheid is het een land met de grootste wanorde, dat de laatste decennia weinig oog heeft voor haar burgers die het zeer moeilijk hebben om in deze smeltkroes te overleven. De Indiër vindt het politieke toneel in zijn land met de dag onbegrijpelijker, en wordt de politieke instabiliteit meer dan beu. Sedert de verkiezingen van 1996 heeft het land 3 regeringen gekend. De BJP-regering onder de leiding van Vajpayee heeft de 13 dagen niet overleefd.   De   regering   Dewe Gowda (Verenigd Front) moest aftreden na 11 maanden. En Gujaral (Verenigd front) hield het 10 maanden vol.

Corruptie

Corruptie is een van de keurmerken van praktisch alle politieke partijen, waarbij de politieke leiders zich dank zij hun mandaat verrijken. Sedert de laatste verkiezingen stellen we een grotere criminalisering van de politiek vast en worden de kiescampagnes gewelddadiger. Ze worden gekenmerkt door bomaanslagen, ontvoeringen en brandstichtingen. De voorbije kiescampagne heeft het leven gekost aan tenminste 150 mensen. Dit geweld is nu typisch bij verkiezingen, vroeger was het meer het opgewonden protest van de burgers, nu is het doodslag. Wanneer men de kandidaten van de verschillende politieke formaties nader bekijkt, stelt men vast dat er een aantal bij zijn met een lopend gerechtelijk dossier voor aanranding, diefstal en corruptie. De verkiezingscommissie kan tegen deze kandidaten niets ondernemen zolang deze personen niet effectief veroordeeld zijn. Ze kan niets ondernemen omdat het onderzoek of het proces nog lopend is. Dergelijke toestanden leiden tot een grotere greep van de criminaliteit op de politiek van het land. Politici willen allen ten allen prijze de voordelen van een politiek mandaat – zoals dienstwagen, logies in Delhi, allerlei vergoedingen -houden. Ze schrikken er dan ook niet voor terug> geweld tegen hun politieke tegenstanders aan te wenden om hun plaats in het Lagerhuis te behouden.

Het wantrouwen tegen het politieke machtscentrum in Delhi wordt ook steeds groter. De mensen hebben meer en meer de indruk dat de centrale regering geen oog heeft voor de regionale problemen, maar meer bezig is met de belangen van het land te verkopen waarbij een zeer kleine minderheid en zijzelf, er beter van wordt. Deze politieke crisis ten opzichte van de nationale politieke partijen – die zich in gans India willen profileren – laat zich ok merken door de opkomst van steeds meer regionale partijen bij iedere stembusgang, als verzet tegen de machtsaccumulatie vanuit het centrum.

De opkomst van deze regionale partijen houdt het gevaar in van een fragmentering van de federale staat. Anderzijds kan het ook bijdragen tot meer respect voor de plaatselijke noden, behoeften en regionale besluitvorming.

Meer dan de helft van de uittredende en herkiesbare leden van de Lok Sabha heeft haar mandaat verloren. In 10 staten waar meer dan 400 miljoen mensen leven, en waar de uittredende regeringen bij de verkiezing van 1996 als grote overwinnaars uit de stembus waren gekomen, hebben ze nu een nederlaag moeten incasseren. Alleen in de staten Punjab, Uthar Pradesh, Oost-Bengalen en Delhi was de stembusuitslag voor hen gunstig.

Zeshonderd miljoen kiezers hebben hun afkeer tegenover het regeringsbeleid en hun wil voor verandering door hun stem laten blijken. Ze stemden massaal tegen de zittende regering. Ook de BJP heeft deze misnoegdheid van de burgers gepresenteerd gekregen in de deelstaten Rajasthan en Maharastra waar zij regeringsverantwoordelijkheid droeg. BJP verliest er 30 zetels.

De verkiezingsuitslag heeft het politieke leven in India niet eenvoudiger gemaakt. De regering die naar voren zal treden, zal het resultaat zijn van een kooksel en tractaties uit de achterkeuken van de politieke partijen. Er bestaat haast geen garantie voor politieke stabiliteit.In de pas gekozen Lok Sabha zullen 38 partijen zetelen, geen enkele met een regeerbare meerderheid. Het Indische lagerhuis telt 545 zetels, waarvan 543 rechtstreeks gekozen worden, 2 zetels zijn voorbehouden voor de Anlo-lndiers die door het staatshoofd aangewezen worden. Een regeerbare meerderheid heeft dus de steun nodig van 273 afgevaardigden.

De BJP en bondgenoten zijn in het nieuw gekozen parlement de grootste fractie met hun 250 zetels. Deze groei heeft de partij niet direct aan zich zelf te danken, haar directe aanwinst bedraagt maar 17 zetels. Haar grote aanwinst heeft ze enerzijds te danken aan de alliantie die ze met regionale partijen heeft afgesloten in diverse deelstaten. En anderzijds door het feit dat ze nog nooit een centrale beleidsverantwoordelijkheid heeft moeten dragen. Bij deze verkiezingen heeft de BJP 16 akkoorden met regionale partijen aangegaan tegenover 4 in 1996. Om deze overwinning mogelijk te maken en de akkoorden met regionale partijen tot stand te brengen moest de BJP haar hindoe fanatisme afzwakken en zich presenteren als een partij van orde en stabiliteit, tegen de uitverkoop van de Indische belangen aan het buitenland. Onder dit etiket hoopte ze ook aanvaarbaar te kunnen zijn voor de moslims. Deze toegevingen zullen het bestaan van BJP-regering zwaar hy-pothekeren maar niet onmogelijk maken. De BJP is bereid haar eigen politiek programma op ijs te leggen, in afwachting van betere tijden, daar ze anders voor haar eventuele coalitiegenoten niet aanvaardbaar is. Ook zal een BJP-regering een hoge prijs moeten betalen aan de regionale partijen met wie ze een verkiezings- en regeerakkoord heeft.

Ze wil met haar kandidaat Vajpayee een regering tot stand brengen die een goede indruk maakt bij de kiezers. De burgers wensen in de eerste plaats een stabiel bewind na de 4 regeringen van de laatste twee jaar. Dit zou na 50 jaar onafhankelijkheid – waarvan de Congrespartij praktisch 40 jaar het regeringsbeleid heeft bepaald – nogal een verandering zijn.

Einde van een dynastie

Deze verkiezingen hebben nog meer dan de andere aangetoond dat het tijdperk van de Congrespartij en de Nehru-dynastie als eerste vioolspeler op de politieke bühne van India, voorbij is. Het verhoopte “Sonia-effect” (Sonia Gandhi is de weduwe van Rajiv Gandhi) heeft deze trend niet kunnen veranderen. Weliswaar kon de Congrespartij haar catastrofaal verlies van 1996 een beetje ophalen, en zal ze naar alle waarschijnlijkheid samen met haar bondgenoten 166 zetels in het nieuw gekozen Lagerhuis bezetten. Haar relatief succes heeft ook zij voor een groot deel te danken aan de allianties die ze in verschillende deelstaten heeft afgesloten met lokale partijen en groepen. Het heeft haar daarom bij de Indische kiezers niet geloofwaardiger gemaakt. Want ze veroorzaakte deze stembusgang door haar steun te onttrekken aan de regering Gujaral. De Congrespartij heeft de twee Verenigd Front-regeringen gegijzeld, en hun bestaan laten afhangen van haar goodwill in afwachting van voor haar gunstige tijden.

Voor vele Indiërs is de Congrespartij de partij van de corruptie en het opgeven van fundamentele belangen van India in het economisch en politiek wereldgebeuren.

Het verhoopte succes met Sonia Gandhi was nul in de staten Bihar, Oost-Bengalen en Uttar Pradesh. Deze drie staten alleen al vertegenwoordigen 181 zetels in het Indische parlement

De Congrespartij blijft een intern verscheurde partij die in het verleden gekenmerkt was door afscheidingen en overlopers. Aan dit fenomeen dat zo eigen is aan die partij hebben de verkiezingen niets veranderd. Het moet voor de Congrespartij toch hopelijk klaar geworden zijn dat men de verkiezingen niet wint met namen van mensen die in de onafhankelijkheidstrijd en de post-koloniale regeerperiode een voorname rol hebben gespeeld. De kiezers verwachten van haar politieke leiders dat ze een constructieve bijdrage leveren voor de levensverbetering van iedereen. De laatste twee decennia heeft de Congrespartij hiervan niets in huis gebracht, integendeel. Wil de Congrespartij terug regeringsverantwoordelijkheid toegewezen krijgen zal ze op zoek moeten gaan naar coalitiegenoten. Hiervoor komen op dit ogenblik de linkse partijen, verenigd in het Verenigd Front, in aanmerking. Het zal voor de partij van Sonia geen gemakkelijke klus zijn een dergelijk verbond tot stand te brengen, vermits haar partij, door de terugtrekking van haar steun in het Lagerhuis, de regering van het Verenigd Front ten val heeft gebracht en het land een politieke crisis heeft bezorgd. Bijgevolg is het niet zeker dat zij de steun en stemmen zal krijgen van alle politieke partijen van het Verenigd Front. De Congrespartij is geil naar regeringsmacht, omdat ze van oordeel is dat zonder haar India niet kan en mag geregeerd worden.

De grote verliezers

De grote verliezer van deze verkiezingen is het Verenigd Front bestaande uit 13 partijen. Bij deze stembusgang behaalde het front ongeveer 100 zetels, dat is ten opzichte van de verkiezingen van 1996 een verlies van 76 mandaten. Het Verenigd Front dat zich vooral steunde op de kiezers uit de armere bevolkingsgroepen, die hen hun vertrouwen hadden geschonken omdat ze de mening toegedaan waren dat deze politieke formatie  meer oog zou hebben voor de noden en verzuchtingen van de meerderheid van armen. Ze hoopten dat zij een politiek zou voeren die de buitenlandse investeerders aan banden zou leggen, meer aandacht zou schenken aan de binnenlandse economie en landbouw, dat zij een politiek beleid zou voeren die de reële koopkracht van de mensen zou beschermen. Van dit alles is niets in huis gekomen. De regeringen Dewe Gowda en Gujaral hebben hetzelfde beleid, maar in een andere verpakking, gevoerd als de regering Rao, de kampioen van liberalisering zoals door IMF-WB en WTO geëist wordt. Het gevolg was en is verdere afbraak van de bestaande sociale infrastructuur, een grotere liberalisering van de economie en handel ten nadele van de plaatselijke economie waarbij deze niet kan concu-reren met de buitenlandse producten die de lokale markt overspoelen. Wanneer een regering dergelijk beleid voert, moet men niet verwonderd zijn dat de cohesie onder de partijen die het front vormen, zoek geraakt en dat sommige aan de verleiding niet kunnen weerstaan om van politiek bed te wisselen. De kiezers straffen steeds diegene die niet aan hun verwachtingen beantwoorden. In Vrede nr. 320 van juli 96 schreef ik een commentaar over de verkiezingen in India. Toen stelde ik dat, als de regering van het Verenigd Front er niet in slaagt haar politiek programma en beloften in de praktijk om te zetten, ze door haar kiezers zwaar afgestraft zou worden. In dergelijke context worden de burgers echter sterk vatbaar voor de populistische slogan retoriek van de BJP en zijn regionale bondgenoten.

De stembusuitslag heeft me jammerlijk genoeg gelijk gegeven. Het gevaar is groot dat in de komende weken en maanden   van dit verbond niet veel meer zal overblijven.

Of de nieuwe Indische regering van BJP of andere politieke signatuur een ander politiek beleid gaat voeren is zeer twijfelachtig, omdat het voor de politieke actoren op de Indische rege-ringsbühne niet te doen is om een beter en degelijker beleid, maar meer om de stoel in het regringstheater die hen toelaat er persoonlijk beter van te worden.

Voor de arme Indiër is de oplossing van zijn ellendig bestaan nog niet voor morgen.

Antoine Uytterhaeghe 15.03.98