Machtspolitiek

Als president Clinton zijn zin krijgt, is tegen de tijd dat dit stukje verschijnt een hernieuwde poging gedaan om Irak terug naar het steentijdperk te bombarderen. En zin heeft hij

Hij heeft al laten weten dat hij met de inspanningen van Kofi Anan, secretaris-generaal van de VN, geen rekening zal houden, als het resultaat hem niet bevalt. Men kan nu al gissen, dat hij geen compromis zal aanvaarden waarbij Saddam Hoessein zijn gezicht kan redden. Het welslagen van de missie van Kofi Anan is al van tevoren gecompromitteerd door de uitlating van Clinton. Wat hij zegt komt hierop neer: Saddam moet redelijk zijn, ik niet. Zo is het ook. Van macht wordt geen redelijkheid geëist. De relatie mees-ter-en-knecht is duidelijk genoeg.

Welke poot heeft Clinton om op te staan als hij beslist opnieuw over te gaan tot een agressie-oorlog? Een juridische, dat wel. Saddam Hoessein heeft zich niet geschikt naar de UNO-resolutie met betrekking tot de inspectie van het UNO-team. Als Amerika elk land moet bombarderen, dat een UNO-resolutie naast zich neer heeft gelegd (wat Saddam zelf niet helemaal heeft gedaan) heeft Amerika een drukke tijd voor de boeg. Israël trekt zich niet terug uit de bezette gebieden, Turkije trekt zich niet terug uit Cyprus, Indonesië trekt zich niet terug uit Oost-Timor en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Amerika past de UNO-resoluties dus naar eigen zin en voorkeur toe.

Internationale politiek is machtspolitiek, en machtspolitiek is altijd cynisch. Maar het normale menselijk geweten accepteert niet, dat bepaalde grenzen overschreden worden, en volkerenmoord ligt ver over die grens. Volkerenmoord? De term is niet van mij, maar van “Le Monde”. Het embargo dat de Verenigde Staten tegen Irak heeft afgekondigd heeft tot nog toe, naar schatting, aan een miljoen mensen het leven gekost wegens voedselschaarste en medicijnschaarste. Een nieuwe oorlog tegen Irak betekent, naast duizenden slachtoffers van de bombardementen, ook nog eens een verharding van de algemene nood.

Als oorlog de voortzetting is van politiek met andere middelen, wat zijn dan de doelstellingen van deze oorlog? Het elimineren van de biologische wapens die Irak indertijd met de hulp van het Duitsland van Kohl heeft geproduceerd? Hoe wil men dat doen met bombardementen? Maar dat laatste hebben ze vorige keer al willen doen, en dan toch weer niet gedaan. Hier heeft generaal Schwarzkopf in militair opzicht gelijk, als hij meent dat Bush hem zeven jaar geleden had moeten laten oprukken naar Bagdad om Hoessein te elimineren. Maar misschien heeft Piet Grijs (Vrij Nederland) gelijk als hij sarcastisch schrijft, dat Bush toen Hoessein heeft willen sparen om Amerika later nog eens een gelegenheid te verschaffen om Irak aan te vallen. En stel dat Clinton dit keer van plan zou zijn, de Iraakse machthebber definitief te elimineren, is hij dan bereid heel Irak te bezetten om dat doel te bereiken? Blijkbaar niet, want zoiets doe je niet met 25.000 soldaten, zelfs niet als hij daarbij de steun geniet van een Belgisch fregat. Men kan natuurlijk zeggen dat Clinton met zijn gewelddrei-ging alleen maar druk wil uitoefenen op Hoessein om toe te geven. Clinton is echter politiek slim genoeg om te weten, dat als je zo lang en nadrukkelijk met geweld dreigt, je de gevangene wordt van je eigen dreigementen en uiteindelijk gedwongen wordt tot geweld over te gaan om zwaar gezichtsverlies te vermijden. Clinton kan nu alleen nog maar vrede nemen met een totale en onvoorwaardelijke overgave van Saddam Hoessein; dat wil zeggen, hij kan zijn eigen

gezicht alleen maar redden door Saddam Hoessein het gezicht te doen verliezen. Het zal niet de eerste keer zijn dat op die manier een oorlog wordt ontketend. De Eerste Wereldoorlog is niet uitgebroken omdat Keizer Wilhelm II van Duitsland persé een oorlog wou (die wou hij helemaal niet), maar omdat hij zo lang oorlogszuchtige poses had aangenomen dat een oorlog uiteindelijk niet meer te vermijden was.

Een aanval van Amerika op een van de Arabische landen kan dus alleen het anti-westers Arabisch nationalisme aanwakkeren, en zal ook een versterking van het fundamentalisme tot gevolg hebben.

Wat met de gevolgen van deze nieuwe Golfoorlog, indien het zover komt? Er zijn altijd twee soorten gevolgen van zo ’n onderneming: de gevolgen die men wil en de gevolgen die men niet wil. Of Clinton de gevolgen die hij wil ook kan bereiken – eliminatie van Hoessein en van de biologische wapens als die er al zijn, wat waarschijnlijk is – is twijfelachtig, tenzij, zoals gezegd, hij tot het bittere einde wil gaan. Anderzijds zijn de gevolgen die hij niet wil vrijwel zeker. Een duidelijk signaal is het feit dat de grote meerderheid van de Arabische staten dit keer niet achter Clintons oorlog staan. Zij beseffen dat de Arabische volkeren een Amerikaanse oorlog tegen Irak (met steun van een gewetenloze Blak en een onnozel België) zal beschouwen als een aanval van het westen op de Arabische wereld. Dat hebben ze wel geleerd uit de vorige Golfoorlog. Voor de Arabische regimes (die evenmin als het regime van Saddam Hoessein uitblinken door democratie) is dat een bedreiging. Ze kunnen grote volksbewegingen missen als de pest.

Een aanval van Amerika op een van de Arabische landen kan dus alleen het anti-westers Arabisch nationalisme aanwakkeren, en aangezien dat nationalisme zijn belangrijkste steunpunt vindt in de Islam zal het ook een versterking van het fundamentalisme tot gevolg hebben. Dat zal Amerika natuurlijk een zorg wezen, maar het zou Europa tot nadenken moeten stemmen. Frankrijk is blijkbaar de enige Europese natie, die uitdrukkelijk tegen militair ingrijpen gekant is. De lichtzinnigheid waarmee Engeland tegen de belangen van Europa aan deze oorlog wil deelnemen, daarin nu ook gevolgd door ons land, is verstommend.

Het argument van de Belgische Minister van Buitenlandse Zaken, dat het zenden van een fregat alleen tot doel heeft het vredesproces te steunen, is lachwekkend. Of het nu tot een oorlog komt of niet: het zal in de Arabische landen niet vergeten worden, welke Europese landen bereid zijn geweest knechtendiensten te bewijzen aan Amerika, tegen de eigen belangen in. Blijkbaar volstaat een telefoontje van Clinton naar Jean-Luc Dehaene om België tot zolen likker van het Amerikaanse imperialisme te maken. Intussen kan Clinton zichzelf ermee feliciteren, dat de aandacht van het Amerikaanse publiek afgeleid wordt van zijn sekseule exploten. Het puritanisme heeft immers altijd meer problemen gehad met seks dan met massaslachtingen.

Willy Courteaux