Verkiezingen

Het kind heeft een naam gekregen. De regering die van “zijn” parlementaire meerderheid “volmachten” heeft gekregen. Noemt dit “kaderwetten”, ’t Is maar een woord, maar het komt op hetzelfde neer. Een jaar geleden werd het parlement vroegtijdig ontbonden omdat, volgens premier Dehaene, dringende en belangrijke beslissingen moesten genomen worden waarvoor een parlementaire meerderheid, die over voldoende tijd zou beschikken, onontbeerlijk was. De “ervaren gids” kreeg die meerderheid in mei 1995, maar sindsdien bleef het kalm aan het front. De regering voerde een langzaam- aan-actie en de problemen werden voor-zich-uit geschoven. Vandaag heet het dat de “volmachten” onontbeerlijk zijn om reden van tijdgebrek… Met de voorbereiding voorde opstelling van de begroting van 1997 en de “modernisering” (nog zo’n een woord) van de sociale zekerheid zitten we in tijdsnood, zegt de regering.                                                                            

Deze operatie wordt uitgevoerd op een ogenblik dat, in tegenstelling met vroeger, het aantal volksvertegenwoordigers aanzienlijk kleiner is, deze niet meer zoals voorheen twee petjes dragen (federaal en regionaal parlement) en ook de senaat geen stokken meer in de wielen kan steken. De regeringsargumenten zijn dus praat voor de vaak en een aanfluiting van de democratie.

Kan men het anders noemen als men weet dat de komende maanden slechts vijf man (premier Dehaene, en vice-premiers Van Rompuy, Maystadt, Di Rupo en Vande Lanotte), de belangrijke beslissingen zullen nemen, terwijl de regeringsmeerderheid in het parlement, zoals we dit bij ervaring weten, later gedwee zal ja knikken. Democratie noemen ze dit… (ads)

Groot-Brittannië – Gemeenten – 2/5/96

De Britse conservatieven leden hier de tweede grootste nederlaag uit hun geschiedenis tijdens lokale verkiezingen. Ze verloren de helft van hun zetels en verdwenen zelfs op vele plaatsen volledig uit de gemeenteraad. Er waren drieduizend zetels te verdelen waarvan er vroeger 1.150 in handen waren van de regerende conservatieven… De labour behaalde 43 % van de stemmen en een winst van 454 zetels. De liberaal-democraten kregen 26 % en een winst van 145 zetels terwijl de conservatieven zich moesten tevreden stellen met 27 % van de stemmen en een verlies van 560 zetels.

De conservatieven beschikken nog over geheel Groot-Brittannië over 4.450 lokale verkozenen daar waar ze in de jaren zeventig er dubbel zoveel hadden. Premier John Major, die in het parlement over een meerderheid van één zetel beschikt, staat met deze nieuwe nederlaag aan de boord van de afgrond. De volgende nationale verkiezingen moeten normaal in mei 1997 plaats hebben.

Duitsland – Referendum – 5/5/96

De christen-democratische burgemeester van Berlijn, Eberard Diepgen en de sociaal-democratische premier van de deelstaat Brandenburg, Manfred Stolpe hadden een plan uitgewerkt om beide deelstaten te doen samensmelten. Met de 3,5 miljoen inwoners van Berlijn en de 2,5 miljoen in Brandenburg samengevoegd hadden ze zich tot doel gesteld een van de “groten” onder de Duitse deelstaten te worden. Dit moest bevestigd worden in een referendum waarbij in beide deelstaten een meerderheid zich voor het project moest uitspreken.

In Berlijn stemden 57,2 % kiezers voor en 41,3 % tegen. In Brandenburg keurde 60,2 % het plan af, terwijl 38,8 % voor de samenvoeging stemde.

De opkomst bedroeg in Berlijn 58,2 % en in Brandenburg 68 %.

Het voorstel werd dus door de bevolking verworpen. In Brandenburg, dat voorheen deel uitmaakte van de D.D.R. was het in hoofdzaak de P.D.S. die in deze deelstaat normaal rond de 20 % van de stemmen haalt, die opgeroepen had tegen de samenvoeging van de deelstaten te stemmen. Ze werden dus door de meerderheid van de bevolking gevolgd. Uit deze uitslag blijkt dat de inwoners van Brandenburg, na de eerste euforie van de hereniging van de twee-Duitslanden, vandaag de nefaste gevolgen van de opslorping van de D.D.R. door de Bondsrepubliek blijkbaar niet verteerd hebben.

Uit een opiniepeiling, georganiseerd door de Leipziger Volkszeitung onder de Duitsers van de oostelijke gebieden, bleek dat 31 % van de bevolking tussen de 30 en 49 jaar zich vooreerst als Oost-Duitser beschouwt, pas dan als Duitser. Slechts 19 % ziet het andersom.

Oeganda – President – 9/5/96

Yoweri Museveni, die in januari 1986 aan de macht kwam na een lange gewapende strijd tegen de vroegere leider Obote won de eerste presidentsverkiezingen met 74,2 % van de stemmen. Zijn belangrijkste rivaal, Paul Ssemogerere, behaalde 23,7 % van de stemmen. 72,6 % van de kiezers zou aan de stemming deelgenomen hebben. In Oeganda is er één partijensysteem. De kandidaten komen dus in eigen naam op.

Museveni verklaarde na zijn overwinning dat Oeganda nog niet klaar is voor een meerpartijenstelsel, en dat dit wellicht het geval zal zijn binnen tien of vijftien jaar. Hier moet gezegd worden dat het meerpartijensysteem, dat na de onafhankelijkheid werd ingevoerd, uiteindelijk was uitgemond in vijftien jaar bloedige dictatuur.

Cyprus – Parlement – 26/5/96

De in het Grieks gedeelte van Cyprus gehouden parlementsverkiezingen voor de 56 beschikbare zetels werden niet gekenmerkt door fundamentele verschuivingen. De rechts democratische partij (DISY) blijft met 35 % van de stemmen de grootste partij en behoudt haar 20 zetels. De communistische partij (AKEL) boekte 2 % winst en volgt met de 33 % en 19 zetels (winst één) de rechtse partij op de hielen.

De centrum-rechtse democratische partij (DIKO) die in 1977 door de overleden nationalistische leider, aartsbisschop Makarios, werd opgericht zakt tot 16,4 % en verliest één van haar elf zetels en de Sociolisten (TOEK) behouden 5 zetels (verlies 2).

Cyprus blijft geconfronteerd met het feit dat een derde van haar grondgebied door de Turken bezet is. Ondanks alle V.N.-resoluties blijft de Turkse minderheid (gesteund door de Turkse regering) het been stijf houden. Noch de Verenigde Naties, noch de westerse regeringen hebben tot heden Turkije onder druk gezet om de resoluties van de Veiligheidsraad te eerbiedigen

Albanië – Parlement – 26/5/96

President Sali Berisha, van de conservatieve democratische partij, riep zich reeds als overwinnaar uit met 67,8 % van de stemmen vooraleer het geheel van de stemmen waren geteld. Vijf oppositiepartijen, onder wie de socialistische partij (ex-communisten) hadden zich echter uit de verkiezingen teruggetrokken. Allen verklaarden dat er in de kieskampagne en tijdens de verkiezingen onregelmatigheden waren gebeurd.

De waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zoals de afgevaardigden van de Europese Unie bevestigden dit. Reeds tijdens de kiescampagne waren de oppositiepartijen niet aan bod kunnen komen in de T.V. of in de media en tijdens de verkiezingen werden de getuigen van deze partijen met geweld uit verschillende kieslokalen verwijderd. Het OVSE en de EU hebben bij president Berisha deze situatie aangeklaagd en aangedrongen om nieuwe verkiezingen te houden in de districten waar de grootste onregelmatigheden weden vastgesteld. Alhoewel Berisha toegeeft dat onregelmatigheden plaats hadden, gaat hij er van uit dat deze “geenszins de uitslagen kunnen beïnvloeden”.

Israël – Parlement – 29/5/96

De Israëlische verkiezingen hadden een dubbele inzet. Enerzijds de voortzetting van het vredesproces en anderzijds – voor de eerste maal – de rechtstreekse verkiezing van de eerste minister. Ook al was er voor sommigen geen fundamenteel verschil tussen Peres en Netanyahu Netanyahu heeft het uiteindelijk gehaald met 1.501.023 stemmen (50,4%) tegen Shimon Peres met 1.471.566 stemmen (49,5 %) (een verschil van amper 30.000 stemmen). Voor wat de parlementsleden betreft blijft de arbeiderspartij van Peres met 34 zetels (verlies 10) de sterkste partij. Het Likoed van Netanyahu volgt (inclusief de fracties Tsomet en Gesher) met 32 zetels (verlies 8).

Het ultra-orthodoxe Shas behaalt 10 zetels (winst 4). Het linkse Meretz bekomt er 9 (verlies 3). De nationale religieuze partij sleept er 10 in de wacht (winst 10). De “Russische partij van Sharansky behaalt er 7 (winst 7). Bij de kleinere partijen behaalt het democratisch front (communisten 5 (winst 2), de verenigde Arabische democraten 4 (winst 2), het verenigde Torah Judaïsme 4 (4) de Derde Weg 4 en het rechtse Moledat 2 (verlies 1)). De nederlaag van Peres vindt zijn oorzaak bij verschillende factoren. Na de moord op premier Rabin waren de winstkansen op zijn kant. De aanslagen van Harnas waarbij talrijke joden vielen hebben het tij zeker doen keren. Zijn enige alternatief, de steun aan de Arabische Israëli, verloor hij door het afsluiten van de Palestijnse gebieden en door de operatie “Druiven der gramschap” in Libanon met o.m. de dood van honderdtwintig Arabische burgers in Cana.

Noord-lerland – Vredesforum – 30/5/96

Met deze verkiezingen had de Britse regering de bedoeling de onderhandelaars aan te wijzen die moeten deelnemen aan de besprekingen in het Vredesforum voor Noord-lerland. De kiezers mochten negentig leden van dit Forum rechtstreeks verkiezen in de bestaande achttien parlementsdistricten. De tien partijen die in heel Noord-lerland de meeste stemmen behaalden krijgen nog eens twee afgevaardigden extra. De uitslag ziet er als volgt uit: De unionistische partij (UUP) van David Trimble 24,2 % en 30 zetels. De democratische partij (DUP) van de rechtse protestant lan Paisly 18,8 % en 24 zetels. De sociaal- democratische partij (SDLP) van John Hume 21 % en 21 zetels. Sinn Fein, de politieke vleugel van het IRA, boekte met 15% van de stemmen en 17 zetels een grote vooruitgang. De Alliantie, de enige partij die zich boven de culturele tegenstellingen plaatst, bekwam 7 zetels. De unionistische partij van Groot-Brittannië behaalde er 3 en de ex-loyalistische protestanten (PUP- UUP), de Coalitie van Vrouwen en de locale Travaillisten elk 2. Er namen 64,5 % van de Noord-leren aan de verkiezingen deel.

De “eigen volk eerst-theorie van de Russische joden in Israël

Natan Sharanski, destijds in de ex-Sovjetunie veroordeeld voor spionage en in 1986 vrijgelaten, wil in Israël, waar hij als jood is uitgeweken, minister worden. Onder de naam Yisraël Ba’alya, een woordspeling die in hetHebreews” Israël voorwaarts” betekent, heeft Sharanski een partij opgericht voorde 450.000 kiesgerechtigde Russen. Natan Sharanski heeft slechts een ideologie “het sionisme” of in de praktijk de “eigen volk eersf-theorie. Het eerste objectief wordt duidelijk onderstreept, schrijft “Le Monde” (24/5): “gezien het bestaan van Israël in grote mate afhangt van de demografische factor is het niet nodig dat nog minstens één miljoen Russen naar Israël migreren”. “Om dit objectief te bereiken is de verbetering van de levensvoorwaarden in Israël de onontbeerlijke aantrekkingskracht”, voegt Sharanski er aan toe. Het politiek programma van Yisraël Ba’alya is dan ook duidelijk op de ultra-liberale westerse leest geschoeid: ontmanteling van de staatsondernemingen, privatisering van de openbare bedrijven, uitschakeling van de bureaucratie en hervorming van het onderwijs. De volgelingen van Sharanski blijken ondertussen niet veel meegedragen hebben van het onderwijs in Israël gezien, zoals ook bij ons in de T.V.-journaals kon opgemerkt worden, de kiesmeetings van Sharanski in het Russisch werden gehouden. Om zeker te zijn een ministerpost te kunnen wegkapen wanneer zijn partij op de wip komt te zitten, heeft Sharanski zich voor alle zekerheid niet uitgesproken, of zijn kiezers opgeroepen een keuze te doen voor één van de twee kandidaat eerste ministers: Peres of Netanyahu.

En de vrede is dit alles? Sharanski en zijn partij zijn, zoals alle partijen in principe voor. Maar… zegt hun programma: “Het joodse volk bezit een onvervreemdbaar recht op het land van Israël. (Cisjordanië en Gaza inbegrepen wel te verstaan)” De partij verzet zich dan ook tegen de oprichting van een Palestijnse staat. Sharanski onderstreept: “Wij ondersteunen de joden die zich willen vestigen op de westelijke oever van de Jordaan. Het land Israël behoort aan alle joden, ook deze van de ex-USSR”… De gewezen Russische dissident Natan Sharanski laat hier het masker vallen en toont zijn ware gelaat. De “eigen volk eersf-theorie.

Tsjechië – Parlement 3/6/96

De conservatieve regering van Vaclav Klaus, een drie-partijencoalitie, heeft de volstrekte meerderheid verloren in deze verkiezingen. De democratische burger partij behaalde 29,6 % (een licht verlies) maar samen met haar regeringspartners de christen-democratische unie en de burgeralliantie behaalt ze slechts 99 op de 200 zetels in de nationale raad, wat een verlies uitmaakt van dertien zetels. De grootste winst werd geboekt door de sociaal-democraten van Milis Zeman, die met 26,4 % hun stemmenaantal verdrievoudigde en 60 zetels bemachtigde. De communistische partij was met 10,3 % – een licht verlies – goed voor 23 zetels. De rechtse republikeinse nationalistische partij die campagne voerde tegen Duitsers en zigeuners kreeg 8 % of een winst van 2 % t.o.v. 1992. Door Vaclav Klaus, een bewonderaar van de Britse ijzeren dame, Margret Thatcher, werd een politiek gevoerd van hervormingen en privatiseringen. Zoals elders in Oost-Europa is dit gepaard gegaan met het opkomen van een laag nieuwe rijken en toenemende moeilijkheden voor de werkende bevolking, gepensioneerden of anderen die van een sociale vergoeding moeten leven. De grote winst van de sociaaldemocraten, die als een alternatief voor Klaus worden beschouwd, is hier niet vreemd aan.

Bangladesh – Parlement -12/6/96

In dit land waar verkiezingen gepaard gaan met aanzienlijk politiek geweld en vele doden bleven ze deze keer “beperkt” tot een vijftal slachtoffers.

Na jaren militaire regimes en politieke terreur is gebleken dat de bevolking haar hoop op deze verkiezingen had gezet. Dit wordt bevestigd door de hoge deelname, het hoogste procent in de geschiedenis, 70 % van de kiezers, waaronder vele vrouwen kwamen opdagen.

Van de 300 zetels in het parlement werden er 133 veroverd door de oppositiepartij van mevr. Hassina Wajed, de Awami Liga. Deze partij, die de bevrijdingsoorlog voerde tegen Pakistan, werd van de macht verdreven door een staatsgreep en de moord op de eerste president Mujib Ur Rahman, de vader van de natie, op 15 augustus 1975. De National Partij van Bangladesh van de aftredende premier, mevr. Khalida Zia, behaalde 104 zetels. In 29 kiesdistricten moeten, wegens onregelmatigheden, nog nieuwe verkiezingen gehouden worden. De ene vrouw gaat nu de andere als premier vervangen.

Een derde vrouw is echter komen opdagen: mevr. Raushana, de echtgenote van de gewezen dictator Mohammed Ershard, die sinds 5 jaar opgesloten is wegens corruptie, behaalde met de partij van haar man, de Jatiyo, 29 zetels. Opvallend in deze verkiezingen is de terugloop van de fundamentalistische partij, de Jamaatlslami, die in 1991 nog 20 zetels kreeg, maar nu teruggevallen is op 2.

Rusland – President -16/6/96

Van de 105 miljoen kiezers namen ongeveer 70 % deel aan de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Rusland. Volgens het Agentschap Reuters zag de uitslag, met 98 % van de uitgebrachte stemmen, er als volgt uit. Jeltsin                25.147.096   – 34,82%

Zjoegonov       23.206.245   – 32,13%

Lebed                10.627.098   –   14,71 %

Javlinsky             5.349.802   –    7,41 %

Zjirinovsky           4.218.889   –    5,84%

Fyodorov                672.876   –    0,93 %

Gorbatjov	365.124   –	0,51 %
Shakkum	260.897   –	0,36 %
Vlasov	143.777   –	0,20 %
Bryntsalov	116.966   –	0,16%

Jeltsin en Zjoeganov zullen tegen elkaar uitkomen in de tweede ronde. Bij het ter perse gaan is het nog niet geweten wanneer deze tweede ronde zal doorgaan. De vraag is nu welke verschuivingen zullen plaats hebben, o.m. wat de houding zal zijn van generaal Lebed. Volgens Gorbatjov, werd de kiescampagne van generaal Lebed tijdens de laatste tien dagen gefinancierd door Jeltsin met het resultaat dat Lebed herhaaldelijk in T. V.-programma’s aan bod kwam.

Wat er ook van zij, het is duidelijk dat geen enkel kandidaat meester is over zijn kiezers. De terugloop van de rechtse Zjirrinovsky in de opeenvolgende verkiezingen is daar de bevestiging van.

OP MAAT GESNEDEN…

De Jeltsin-propaganda

Alle waarnemers zijn hel er over eens dat de kiescampagne door Jeltsin overweldigd werd en de media door hem handig gemanipuleerd. Vooreerst was er reeds de steun van Clinton, Chirac, Kohl. e.a. die niet aarzelden aan de vooravond van de verkiezingen Jeltsin te Moskou een duwtje in de rug zijn komen geven.

Voor de westerse leiders waren de beschieting van het parlement, de vuile oorlog in Tsjetsjenië en de maffiapraktijken in Rusland ook al slechts kleine uitschuivers van de democratie. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stond Jeltsin plots een lening toe van 300 miljard dollar waarin Jeltsin gretig heeft geput om op de valreep de pensioenen te verhogen en achterstallige lonen uit te betalen.

Het liep dermate de spuigaten uit dat de directeur van de Nationale Bank bij het opperste gerecht is gaan aankloppen om hieraan een einde te stellen. T. V.- en radio-uitzendingen werden totaal door Jeltsin gemonopoliseerd. De vele korte bezoeken die hij aan steden en gewesten bracht, werden op kosten van de gemeenschap uitgevoerd en op de T.V.-schermen breed uitgesmeerd. Ook vanwege de zogezegde privé en onafhankelijke zenders. De zogenaamde vredesbespreking over Tsjetsjenië werden een lachertje. Ze pasten wel in de propaganda vanJeltsin’s verkiezingscommissie, kosteloos een krant verdeeld op 10 miljoen exemplaren. Deze verscheen onder de titel “God behoed ons” in kleurendruk op zes bladzijden en had de meest primitieve anti-communistische propaganda als inhoud.

Zo was in een nummer dat in mei verscheen op de voorpagina een foto te zien van Geunnadi Zjouganov, gekleed als een chirurg met een miniatuur hameren sikkel in de hand. Hierbij verscheen de tekst: “De tanks zullen ingezet worden in Moskou zoals in Grosny maar op een grotere schaal. Wat ge dagelijks opuwT. V. -scherm hebt gezien zal nu van uit uw raam te zien zijn”.

Het is alsof het niet in opdracht van Jeltsin was dat de vuile oorlog in Tsjetsjenië, met zijn 30.000 doden, werd ingezet en verder wordt gevoerd.

Verkiezingen: informatie en commentaar André De Smet.